Міжнародны дзень роднай мовы
Т ыя пяць хлопцаў, што загінулі за сваю мову, сталі ў Бангладэш нацыянальнымі героямі і пакутнікамі (на слайдзе помнік студэнтам у г. Дакка)
У 2000 годзе ЮНЭСКА прыняла пастанову аб наданні дню 21 лютага міжнароднага статусу і зацвярджэнні яго як Дня роднай мовы. У гэтай пастанове ўсе мовы абвешчаны роўнымі, прагучаў заклік зберагчы кожную мову як жывую найкаштоўнейшую спадчыну народаў.
“Мова з’яўляецца найбольш магутным інструментам захавання і развіцця нашай культурнай спадчыны ў яе матэрыяльных і нематэрыяльных формах. Любая дзейнасць па садзейнічанню распаўсюджання роднай мовы дапаможа не толькі лінгвістычнай разнастайнасці, але і больш поўнаму разуменню моўных і культурных традыцый ва ўсім свеце, а таксама салідарнасці на аснове цярпімасці і дыялогу…”
Па ацэнках лінгвістаў, сёння ў свеце налічваецца 6809 “жывых” моў, але на 90% з іх размаўляюць менш за 100 тыс. чалавек Існуе 357 моў, на кожнай з якіх размаўляе менш за 50 чалавек вядомыя 46 гаворак, якія маюць па адным носьбіце за апошнія 500 гадоў знікла каля 4,5% працэнтаў ад агульнай колькасі апісаных моў
1. Кітайская 1,210,00,000 2. Хіндзі 487,000,000 3. Іспанская 358,000,000 4. Англійская 341,000,000 5. Арабская 320,000,000
Нямецкі філолаг Ганс Юрген Засэ лічыць, што “ кожны раз са смерцю той ці іншай мовы наша цывілізацыя страчвае вялікія культурныя пласты, са знікненнем мовы скарачаецца мудрасць і інтэлектуальнае багацце чалавецтва” Марк Пейгл (навукоўца з Оксфарда): “чым больш моў загіне, тым раней іх патэнцыяльныя носьбіты пяройдуць на стандартную англійскую ці нямецкую, тым больш абмежаванымі і непрыгожымі будуць гэтыя мовы”
Да якой групы моў аднеслі замежныя спецыялісты беларускую мову?
Belorussian (Lowland) Scots Low Saxon (Low German proper) Galician Francoprovenзal Piedmontese Ligurian Lombard Emilian Corsican
Estonian Finnish Hungarian Polish Czech Slovak Slovene Serbo-Croatian Macedonian Bulgarian Ukrainian Russian Lithuanian Latvian English (proper) Dutch Luxembourgian (Moselle Franconian) High German (proper) Alemannic (incl. Swiss German) Bavarian (incl. Austrian German) Icelandic Faroese Norwegian Swedish Danish Portuguese (Castilian) Spanish Catalan French Venetian (Tuscan & Central) Italian South Italian (incl. Neapolitan) Sicilian (Daco-)Romanian Gheg Albanian Tosk Albanian Greek Tatar (Osman) Turkish Maltese
Балота вучыла беларусаў мудраму разважанню, а мора лясоў выхоўвала засцярогу
Чаму 21 лютага адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы? Назавіце прычыны важнасці захавання моўнай разнастайнасці на планеце Якія захады прымае грамадскасць для захавання моў? У якой групе знаходзіцца беларуская ў Чырвонай кнізе моў? Якія словы беларускай мовы падаюцца Вам самымі прыгожымі? На Вашу думку, што дае беларуская мова нашаму народу?
Любому народу сорам не ведаць сваіх законаў, а нам жа асабліва, бо законы нашы выкладзены не на нейкай чужаземнай мове, а на сваёй роднай, і мы маем магчымасць звярнуцца да іх у любы час, даведацца, якім менавіта законам бараніцца супраць усялякай крыўды
Але поруч з любоўю да сваіх братоў патрэбна яшчэ нешта, што злучае людзей у суцэльны народ, – гэта родная мова
Там звіняць неўміручыя песні на поўныя грудзі, / Там спрадвеку гучыць мая мова, булатны клінок. / Тая гордая мова, якую й тады не забудзем, / Калі сонца з зямлёю ў апошні заглыбяцца змрок
Я чула пяшчотнае, шчырасці поўнае, / маё, беларускае, роднае, кроўнае … / толькі сваё і такое чароўнае … / такое ласкавае, цёплае, чыстае, / як сонца, агністае, як Нёман, празрыстае, / бы казка, быліна, бы песня, жаданае, / дагэтуль яшчэ ў жыцці не спазнанае, / вясновае слова ад шчырага сэрца… / Яно празвінела над хвалямі ў рэчцы…
Кожны народ мае хаця б адзін геніяльны твор, і гэты твор – мова
