Первый слайд презентации: Әйел организмінің жамбас астауы анатомиясы және бала қанқа сүйегі
Орындаған Шайымбек.Ы.Е.
Слайд 2: Сабақ мақсаты :
Оқушы білуі керек: жамбас сүйектерінің құрылымы; әйелдер мен еркек жамбас арасындағы айырмашылық кіші жамбастың жазықтықтары мен өлшемдері; сым жамбас осі үлкен жамбастың сыртқы өлшемдері диагональды конъюгат Михаэлис ромбы Соловьев индексінің мәні шынайы конъюгаттарды есептеу акушерлік терминология. Оқушы білуі керек: әйелдің жамбас мүшелерінің сыртқы өлшемдерін өлшеу; диагональды конъюгатты өлшеу; шын жамбас конъюгатын есептеңіз; бірінші барған кезде әйел жамбасын бағалаңыз.
Слайд 3: Әйелдің жамбас сүйегі қандай сүйектерден тұрады?
Крестец Тазовая кость Копчик
Слайд 4: Жамбас сүйегі қандай сүйектерден тұрады?
Подвздошная Седалищная Лобковая
Слайд 10: Үлкен жасбас астауы немен шектелген
Алдынан: Алдыңғы ішастар қабырғасы Бүйірінен: мықын сүйек қанаты Артынан: төменгі бел омыртқасы
Слайд 11: Кіші жамбас астауы
Алдынан: алдынан қасаға симфизі бүйірінен: мықын сұйек Артынан: сегізкөзбен құйымшақ
Слайд 12: Кіші жамбас
Ол акушерлікте өте маңызды, өйткені ол ұрық қозғалатын туу арнасының сүйек негізін құрайды. Кіші жамбастың өлшемін, пішінін және құрылымдық ерекшеліктерін білу әйелдің босану ағымына болжам жасауға мүмкіндік береді. Ана мен ұрықтың босану нәтижесі жамбастың мөлшеріне байланысты.
Слайд 13: Жамбас жазықтықтары
1. Жамбас қуысына кіру жазықтығы. 2. Кең бөліктің жазықтығы. 3. Тар бөліктің жазықтығы. 4. Кіреберіс
Слайд 14: Жамбас қуысына кіру жазықтығы
Артынан сегізкөз сүйегінің мүйісімен шектелген. Алдыңғы жағынан симфиздің жоғарғы ішкі жиегімен шектелген. Бүйір жағынан атаусыз сызықтармен шектелген.
Слайд 15: Жамбасқа кіру жазықтығының өлшемдері
Прямой размер — расстояние между серединой верхневнутреннего края лонного сочленения и самой выдающейся точкой мыса. Равен 11 см. 2. Поперечный размер —расстояние между наиболее отдаленными точками безымянных линий противоположных сторон. Он равен 13 см. 3. Косые размеры — правый и левый. Правый косой размер идет от правого крестцово-подвздошного сочленения до левого подвздошно-лонного бугорка. Левый наоборот. Каждый равен 12 см.
Слайд 16: Кең бөліктің жазықтығы
Алдыңғы жағынан қасаға ішкі бетінің ортасына дейін шектелген. Бүйір жағынан ацетабулум пластинкасымен шектелген. 2-ші және 3-ші сакральды омыртқалар арасындағы артикуляциямен артқы жағынан шектелген.
Слайд 17: Тар бөліктің жазықтығы
Алдыңғы жағынан симфиздің төменгі жиегімен шектелген. Артынан сакрококцигеальды буынмен шектелген. Бүйірлік ортан жілік бұдырмағымен шектелген.
Слайд 18: Жамбастан кіру жазықтығы
Алдыңғы жағынан симфиздің төменгі жиегімен шектелген. Бүйір жағынан ортан жілік түйнектермен шектелген. Артынан сегізкөз сүйегінің ұшымен шектелген.
Слайд 19: Жамбастан шығу жазықтығының өлшемдері
1. Түзу өлшем – жамбас симфизінің төменгі жиегінің ортасынан сегізкөз сүйегінің ұшына дейін. Ол 9,5 см-ге тең, құйымшақтың кейбір қозғалғыштығына байланысты, бұл өлшем ұрықтың басы 1-2 см-ге өтіп, 11,5 см-ге жеткенде босану кезінде ұлғаюы мүмкін. 2. Көлденең өлшем – ортан жілік төмпесіне ішкі беттерінің ең алыс нүктелері арасында. 11 см-ге тең.
Слайд 20: Кіші жамбастың ішкі өлшемдерінің көпшілігі өлшеу үшін қол жетімді емес, сондықтан олар әдетте жамбастың сыртқы өлшемдерін өлшейді және оларды кіші жамбастың өлшемі мен пішінін бағалау үшін пайдаланады
Слайд 21: Тазомер
Акушерлік жамбас - сантиметрлік және жарты сантиметрлік бөлімдер белгіленген шкаламен жабдықталған циркулдәі пішіні бар. Бұтақтардың ұштарында түймелер бар. Олар арақашықтығы өлшенетін орындарға қолданылады.
Слайд 22: Жамбастың сыртқы өлшемдерін өлшеу (пелвиметрия)
Көлденең өолшем: 1. Distantia spi narum 2. Distantia cristarum 3. Distantia trochanterica Тіке өлшем: Conjugata externa 2 1 3
Слайд 23: Жамбастың сыртқы өлшемдері Көлденең өлшемдері:
Distantia spi narum – мықын сүйегінің алдыңғы жоғарғы қанаттары арасындаңы қашықтық. В норме 25–26 см. Әйел шалқасынан жатады, аяқтары түзу. Акушер жүкті әйелдің оң жағында, оған қарап тұрады. 1 2 3
Слайд 24: Жамбастың сыртқы өлшемдері Көлденең өлшемдері:
2. Distantia cristarum – мықын сүйегінің алыс жатқан нүктелері арасындағы қашықтық В норме 28–29 см. Әйел шалқасынан жатады, аяқтары түзу. Акушер жүкті әйелдің оң жағында, оған қарап тұрады. 1 2 3
Слайд 25: Жамбастың сыртқы өлшемдері Көлденең өлшемдері:
3. Distantia trochanterica – ортын жілік төмпешігі арасында жүргізілген сызық В норме 30–31 см. Әйел шалқасынан жатады, аяқтары түзу. Акушер жүкті әйелдің оң жағында, оған қарап тұрады. 1 2 3
Слайд 26
Conjugata externa (наружная конъюгата) - симфиздің жоғарғы жиегінің ортасы мен супрасакральды шұңқырдың арасындағы қашықтық (бесінші бел мен бірінші сакральды омыртқалардың тікенді өсіндісі арасындағы депрессия). Әдетте 20-21 см. Жамбастың сыртқы өлшемдері Тіке өлшем Әйел бүйірінде жатыр, төменгі аяғы тізе және жамбас буындарында бүгілген. Акушер жүкті әйелдің оң жағында тұрады.
Слайд 27
Диагональная конъюгата (Conjugata diagonalis) Асептика және антисептиканың барлық ережелерін сақтай отырып, қынаптық тексеру арқылы анықталады. Бұл симфиздің төменгі жиегінен сегізкөз мүйісінң ең көрнекті нүктесіне дейінгі қашықтық.
Слайд 28
Диагональная конъюгата (Conjugata diagonalis) Оң қолдың 2-ші және 3-ші саусақтарын қынапқа енгізіп, сегізкөз мүйісіне жетуге тырысады. Сол қолдың 2 саусағы оң қолдың симфиздің төменгі жиегімен жанасу орнын белгілейді. Оң қолыңызды алып, осы қашықтықты өлшеңіз. Әдетте ол 12,5 – 13 см
Слайд 29: Ромб Михаэлиса
1. Жоғарғы бұрыш — Төменгі бел омыртқаларының қылқынды өсіндісі 2. Төменгі бұрыш — сегізкөз қылқаны. 3. Бүйір бұрыш — мықын сүйегінің артқы жоғарғы қылұаны.
Слайд 31: Индекс Соловьёва
Соловьев индексі – білезік буынының шеңбері. Өлшеу лентасымен өлшенеді. Қалыпты жағдайда ол 14-15 см Соловьев индексі <14 см болса, сүйектер жіңішке болып саналады, бұл жамбас қуысының сыйымдылығын білдіреді. Соловьев көрсеткіші > 15 см болса, жамбас сүйектері массивті, яғни оның қуысының көлемі кішірек. Жамбас өлшемдерінің нәтижелерін бағалау кезінде ескеру қажет және жүкті әйелдің сүйектерінің қалыңдығы
Слайд 32: Нағыз конъюгат (акушерлік конъюгат, конъюгата вера, жамбасқа кіру жазықтығының тікелей өлшемі)
Бұл жамбастың тарылу дәрежесін бағалаудың негізгі критерийі. Шынайы конъюгат - бұл қасаға симфизінің жоғарғы ішкі жиегінің ортасы мен сегізкөз мүйңісңне ең көрнекті нүктесі арасындағы қашықтық. Әдетте бұл 11 см. Ішкі конъюгатты тікелей өлшеу мүмкін емес болғандықтан, оның мәнін анықтау үшін сыртқы конъюгат пен диагональды конъюгаттың өлшемдері қолданылады.
Слайд 33
Ұрық босану обьектісі ретінде Босану кезінде кынаптык тексеруде дерігер белгілі бір таным нуктелеріне (жіктер мен енбектер) назар аудару керек.Урык бас суйегі - екі мандай, екі тебе, екі самай, шуйде, сына торізді, торлысуйектерден турады. Акушерлік тожірибеде келесі жіктердін манызы бар: жебе торізді (сагиттальды) жік; он жэне сол тебе суйектерін косады, алдынан - улкен енбекке, артынан - кіші енбекке отеді; * мандай жігі; мандай суйектерін (урык пен нарестеде мандай суйектері элі бітіспеген) косады; * тажді жік ; мандай жэне жебе торізді жіктерге перпендикулярлы орналасып, мандай суйектерін тебе суйектерімен косады; * шуйделік тігіс (ламбда терізді) жік; шуйде суйегін тебе суйектерімен косады Жіктердін косылган жерінде енбектер орналасады, олардын ішінде тожірибелік
Слайд 34
Кіші және үлкен еңбектер Улкен (алдынгы) енбек - жебе тарізді, мандай жоне тежді жіктердін косылганжерінде орналасады. Енбек ромб пішінді. Кіші (арткы) енбек — жебе торізді жэне шуйде жіктерінін косылан жерінде-гі кіші келемді терендік болып табылады.
Слайд 37
Кіші киташ олшем — шуйде асты шункырынан улкен енбектін алдынты бурышына дейін - 9,5 см тен. Осы елшемге сайкес келетін бас айналымы ен кішісі - 32 смкурайды. Ортангы киташ олшем - шуйде асты шункырынан мандайдын шашты белігінедейін - 10,5 см тен. Осы елшемге сайкес келетін бас айналымы - 33 см тен Улкен киташ олшем - иектен шуйденін ен кашык нуктесіне дейін - 13,5 см тен, улкен киташ олшемге сойкес бас айналымы - барлытынан ен улкені - 40 см тен Тура олшем - кенсіріктен шуйде будырына дейін - 12 см тен. Осы олшемгесайкес келетін бас айналымы — 34см. Вертикальды олшем - тебе суйегінін ушынан тіл асты суйегіне дейін - 9,5 см тен.Осы елшемге сайкес келетін бас айналымы — 32 см Улкен колденен елшем — тебе будырлары арасындаты ен алшак кашыктык - 9,5 см. Кіші колденен елшем - тажді жіктін ен алыс нуктелері арсындаты кашыктык— 8 см
Слайд 38
Үлкен және кіші сегменттер Бастын улкен сегменті деп кіші жамбастын барлык жазыктыктарынан отетін бастын ен улкен айналымын айтамыз. Урыктын баспен келуінін эр турлілігіне бай-ланысты кіші жамбастын барлык жазыкты ктарынан отетін бастын ен улкен айналы-мы да ортурлі болады. Бастын кіші сегменті деп улкен сегменттен кіші болатын барлык диаметрді айта-мыз.
Слайд 39
Урык денесінде келесі елшемдерді ажыратады: иыктардын колденен елшемі — 12 см тен, айналымы - 35 см; бекселердін колденен олшемі — 9-9,5 см тен, айналымы 27-28 см.Тожірибелік акушерияда урыктын мушелік жене жатырдаты орналасуын, онын, позициясын, турін, келуін білу манызды болып табылады