Студент: Мухаммадова Сарвиноз Тобы: ЖФИ-312 БӨЖ
"Әлеуметтік институт" терминін алғаш рет XIX ғасырдағы ағылшын әлеуметтанушысы Герберт Спенсер ұсынған. Ол әлеуметтік институттардың 6 түрін бөліп көрсетті: өнеркәсіптік; кәсіби; саяси; ғұрыптық; діни; отбасы.
Барлығы үшін маңызды негізгі қажеттіліктер: 1. ұ р п ақ ө с і р у ( о т б а с ы ж ә н е н е к е қауіпсіздік және әлеуметтік тәртіп (саяси институттар, мемлекет) ө м і р с ү р у ( э к ономи к ал ы қ институттар, өндіріс); институты) ; білім беру, өскелең ұрпақты әлеуметтендіру, кадрлар даярлау (білім беру институттары); рухани мәселелерді шешу, өмірдің мәнін ұғыну (дін институты).
Әлеуметтік институттар – бұл кез-келген қоғамның өміршеңдігін анықтайтын адамдардың бірлескен қызметін ұйымдастырудың тарихи қалыптасқан тұрақты формалары.
құндылықтар жүйесі, әлеуметтік институтқа енгізілген барлық адамдар үшін міндетті қызмет пен мінез-құлық үлгілері адамдардың ұқсас мінез-құлқына кепілдік береді олардың қажеттіліктерін қанағаттандыру жолдарын белгілейді күнделікті өмірде туындайтын жанжалдарды шешеді қандай да бір әлеуметтік қоғамдастық пен тұтас қоғам шеңберінде тепе-теңдік пен тұрақтылық жағдайын қамтамасыз етеді.
Институционализация немесе саласын заң қо ғ амд ы қ н е ме с е қабылданған тәртіп прак т и к аны қатынастар әлеуметтік түрінде нор м а, бекіту. мен Б ұл әле у м е тті к қ ат ынас т а р дың бай л аныс т ар ресімделуі.
Әлеуметтік маңызды қажеттіліктің пайда болуы, оны қанағаттандыру үшін міндеттерді қалыптастыру; Әлеуметтік нормалар мен ережелерді қалыптастыру және дамыту; Қоғамда осы нормалар мен ережелерді практикалық қолдану, бекіту; Нормалар мен ережелерді сақтау үшін санкциялар белгілеу, институттың барлық мүшелері үшін мәртебелер мен рөлдер жүйесін құру.
Әлеуметтік институттардың қызметтері нақты лат е нтті
Егер айқын, саналы, танылған функция ерікті ("басқарылатын") болса, онда жасырын функция байқаусызда, көбінесе бейсаналық болып табылады.
Саяси, экономикалық – құқықтық және әкімшілік актілерде бекітілген нормалар, ережелер негізінде мінез- құлықты қоғамдық-әлеуметтік реттеу.
Отбасы, дін – моральдық-этикалық бағдарлау және жеке адамдардың мінез- құлқын, қоғамдағы орнын реттеу. Олар мінез-құлық пен мотивацияғп моральдық аргумент пен этикалық негіз береді.
И н с т и т у т т а р Символдар Негізгі рө лд ері Ф и з и к ал ы қ күштері Мінез- құлық к о д е к сі Отбасы және неке Сақиналар, неке туралы куәлік, неке шарты Әкесі, анасы, б а л а с ы Үй, пәтер, жиһаз, көлік Отбасылық тыйымдар Саясат Ту, әнұран, елтаңба Президент, сот Қоғамдық білім Конституция лық заңдар Экономика Бренд, ақша Сатып алушы, сатушы, қы з м е тш і Фабрика, офис, дүкен К е л і с і м ша р т, лицензиялар Білім беру Диплом, а т т е с т а т, ғылыми дәреже Ұстаз, оқушы Мектеп, стадион, у н и в е с р и т е т Білім а л уш ы н ың ережесі Дін Крест, жарты ай, құрбандық шалатын орын Діни қы з м е т к е р ле р мешіт, шіркеу, дұға ғимараты Діни ө с и е т т е р, сенім
Демек, институттар дегеніміз – белгілі бір әлеуметтік қажеттілікті қанағаттандыру үшін қоғамның ресурстарын өзара әрекеттесу түрінде пайдалану үшін құрылған әлеуметтік білім. Институттардың маңызды функцияларының бірі-әлеуметтік рөлдердің көп немесе аз болжамды үлгілеріне қол жеткізу арқылы адамдардың қызметін тұрақтандыру.
