Азот Сабақтың тақырыбы:
І-кезең: “Қызығушылықты ояту.” ( Тақырыпқа танымдық қызығушылықты, оқушының белсенділігін ояту. ) 1.Танымдық сұрақтар. 2.”Кім білімпаз?” ІІ-кезең: “Мағынаны ашу.” ( Жаңа ақпаратпен танысу. ) 1. Азоттың табиғатта таралуы, алынуы, физикалық – химиялық қасиеттері. 2. Азоттың қолданылуы, биологиялық рөлі. ІІІ-кезең : «Ой толғау.» ( сабақты бекіту және қорытындылау. ) 1. Семантикалық карта 2. Аудармашы 3. Сәйкестендіру тест
І-кезең:Қызығушылықты ояту.” Танымдық сұрақтар. Антониміне “көп” сөзінің тілсіз жауды тіркесең, көз алдыңда өзгеремін, қажетті тыңайтқышқа айналамын. 2. Кремний оксидінің табиғатта қандай түрлері кездеседі? 3. ҮА топшасының элементтерін атаңдар.
“ Кім білімпаз? ” 1 2 3 4 5 6 7 8 Next Тапсырмалар
Азот атомының электрондық конфигурациясын жаз. Back
Азот топшасына кіретін элементтер саны? Back
Азот қандай тотығу дәрежелерін көрсетеді? Back
Құрамында азот болатын маңызды қосылыстарды атаңдар Back
Азоттың бес валентті оксидіндегі көрсететін тотығу дәрежесі? Back
Азот топшасы орналасқан топ нөмірі. Back
Азоттың сутекті қосылысының атауы? Back
Азот элементінің атомдық массасы қанша? Back
ІІ.”Мағынаны ашу.” А з о т
Табиғатта таралуы Ауада – 78,09 % Адам ағзасында – 3,1 % (ақуыз, дәрумен, гармон) Өсімдіктер (ион түрінде) Топырақта – 0,01 – 0,04 % Азот - өмір элементі
1772 ж Д. Резерфорд азотты ашқан
Алынуы Ығыстыру әдісі Айыру әдісі 1. NH 4 NO 2 = N 2 ↑ + 2H 2 O 2. NaNO 2 + NH 4 Cl = N 2 ↑+ NaCl + 2H 2 O
Физикалық қасиеттері Инертті газ g = 1,25 г/л(қ.ж) t б = -210 0 С t қ = -195,8 0 С Mr = 28
Азот молекуласындағы σ, π – байланыстың түзілуі
Химиялық қасиеттері: 6Li = 2Li 3 N 2Al = 2AlN N 2 + O 2 = 2NO 3H 2 =2NH 3
Қолданылуы Азот Нитрид алу үшін Түрлі тыңайтқыштар Аммиак синтезінде Азот қышқылын Салқындатқыш жүйе Инертті ортада
Азоттың табиғаттағы айналымы
ІІІ кезең: “Ой толғау”
“ Кім жылдам? ” 1. Азоттың тотығу дәрежесі +5 болатын қатарды көрсетіңіз: NO 2 KNO 3 NO HNO 2 HNO 3 KNO 3 N 2 NaNO 3 NH 4 NO 3
1. Азоттың оксидтерін, тұздарын ажыратыңдар: Азот NH 4 Cl NO 2 HNO 3 NO NaNO 3 NH 4 NO 3 HNO 2 Тұзда-ры Қыш-қылда- ры Оксид-тері
“ Аудармашы ” NaNO 3 - KNO 3 - Ca(NO 3 ) 2 – NH 4 NO 2 – NH 4 Cl – NH 3 – AlN -
Сәйкестендіру тестісі. N Формуласы Аттары 1. NaH С O 3 А) силан 2. SiH 4 Ә) литий нитриді 3. Li 3 N Б) натрий гидрокарбонаты 4. HNO 3 В) кальций селитрасы 5. Ca(NO 3 ) 2 Г) азот қышқылы
V. Сабақты бекіту: Кубизм әдісі Азотқа қандай физикалық қасиет тән? 2. Азотты қайда қолданылады? 3. Азот табиғатта қайда кездеседі? 4. Зат мөлшері 0,5 моль аммиак алу үшін аммоний хлориді мен кальций гидроксидінің қандай массасы қажет? 5. Азотты қандай әдіс арқылы алады? 6. Мына айналударды жүзеге асырыңдар: NH 3 → NO → HNO 3 → NH 4 NO 3
Үйге тапсырма: §8.9. №7
