« Бизнес уонна технологическай урбаан »
Билиҥҥи түргэн хаамыылаах үйэҕэ бизнес уонна технологическай урбаан сайдан турар кэмэ буолар. Технологическай урбаан диэн биһиги күн аайы хас биирдиибит туттар тэриллэрин, сыһыарыыларын, сигэлэрин о.д.а. айан, оҥорон таһаарар тэрилтэлэр буолаллар. Олох сайдан истэҕин аайы, дьон баҕата, ирдэбилэ эмиэ сайдан, үрдээн иһэр.
Технологическай бизнеһи атыннык цифровой экономика диэн эмиэ ааттыахпытын сөп. Олохпут араас өрүттэрин, киһи бириэмэтин, сэниэтин ылар кыһалҕаларын цифровой олоххо көһөрүү буолбута ыраатта, өссө да сайдыа турдаҕа. Такси ыҥырарбыт, оптуобус хаска кэлэрин билэрбит, маҕаһыынтан ас атыылаһарбыт, балыыһаларга уочаракка суруттарарбыт – бу барыта билигин интэриниэт, анал сыһыарыылар уонна сигэлэр нөҥүө оҥоһуллар буолла. Бу барыта, биллэн турар, олохпутун олус судургутутар.
Бу маннык технологическай урбааннар сайдыылара үлэ хаамыытын, барыыны-кэлиини түргэтитэр кыахтаах. Арассыыйа курдук киэҥ иэннээх дойдуга цифровой технология сайдыыта олус суолталаах уонна тоҕоостоох буолуон сөп. Ону таһынан, бу эйгэ сайдыыта инникитин эдэр специалистары, үлэһиттэри оҥорон таһаарыан сөп. Саҥа атын идэлэр үөскүөхтэрэ, оччоҕо оскуола саҕаттан бу бизнестэргэ үөрэнэр предметтэр элбиэхтэрэ, үөрэнээччилэр интэриэстэрэ улаатыа, уларыйыа. Ити барыта билигин IT-эйгэҕэ киирсэр. бырааһынньыга диэн мээнэҕэ эппэттэр.
Манньыаттаах уола улахан таас маҕаһыын туттарбыт, маҥнайгы аптамабыыл аҕалан сүүрдүбүт, барабыык ыстаансыйа, миэлиҥсэ туттарбыт, Хачыкаат олохтоохторугар электричество киллэрбит. Ону таһынан, Аһыыкайга пансионнаах оскуола туттарбыт, Илин Хаҥаласка ыччаттарыгар анаан оскуола туттарбыта биллэр.
Саха сирэ бүттүүн Уһук Илин федеральнай уокурук үрдүнэн 10 бастыҥ IT хайысхалаах дойдулар истэригэр киирсэр. Кини Уһук Илиҥҥэ IT өҥөлөөх наадыйыылары 85% быраһыанын сабар. Ол иһин даҕаны Дьокуускай куораты Уһук Илин IT-киинэ диэн мээнэҕэ ааттаабаттар. 2018 с. Дьокуускай куоракка Уһук Илин федеральнай уокурук үрдүнэн маҥнайгы IT-паарка арыллыбыта. Билигин Арассыыйаҕа, Аан дойдуга биллэр араас хампаанньалар бааллар. Ол хампаанньалар үп технологияларынан, оонньууларынан, искусственнай интелегинэн, нейросеттэринэн, робототехниканан, виртуальнай олох технологияларынан дьарыктаналлар. Ханныктары билэҕит? Ааттаталааҥ эрэ. ( Drivee, MOST о.д.а. )
Аныгы олох тэтиминэн тэҥҥэ хардыылыыр, сайдар суол – бу дойду инники олоҕор эмиэ күүскэ дьайар көстүү. Билиҥҥи кэм саамай наадалаах уонна олоҕу судургутутар сайдыы көрүҥэ технологическай бизнес уонна цифровой экономика буолар. Бу сайдыы элбэх атын идэлэри, үөрэхтээһиннэри арыйар. Онон билигин оскуола саҕаттан ити идэлэри баһылыырга үөрэтэллэр, оҕолору IT-эйгэҕэ сыһыарыыны олохтууллар. Тоҕо диэтэххэ, инникибит быһаччы барыта IT-эйгэтин кытта ситимнээх буолара кистэлэҥ буолбатах.
