Баяу ОЖЖ инфекциясы Баяу ОЖЖ инфекциясы Эпидемиология,па тогенезі,клиникалық көрініс, диагностика,емдеу Лимфоцитарлық хориоменингит Лимфоцитарлық хориоменингит Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер
Баяу ОЖЖ инфекциялары - өлімге әкелетін ОЖЖ- нің баяу үдемелі зақымдануымен сипатталатын вирустар мен приондар тудыратын адам мен жануарлардың жұқпалы ауруларының тобы.Этиологиялық негізде барлық баяу инфекциялар екі топқа бөлінеді : вирустардан туындаған ; ақуыздардан ( приондардан ) туындаған. Вирустар тудыратын баяу инфекциялар Субакуталық склерозды паненцефалит Прогрессивті қызамық паненцефалиті Лимфоцитарлық хориоменингит АИТВ жұқтырған кезде ОЖЖ баяу инфекциясы Прогрессивті мультифокальды лейкоэнцефалопатия
Жедел склерозды паненцефалит Синонимдер : Ван- Богарт лейкоэнцефалиті, Петте-Деринг түйіндік паненцефалиті, Даусон қосындылары бар энцефалит. Этиологиясы. Науқастардың ми тінінде табылған қызылша вирусы. Қызылша вирусы- теріс РНҚ геномы бар, morbilivirus тұқымдасы, paramyxoviridae тұқымдасы бар қабықшалы Бір тізбекті вирус.Мүмкін себеп-қызылша вирусының мутацияланған түрі немесе науқастың инфекцияға иммунитетінің дұрыс емес реакциясы.
Эпидемиология Науқастардың жасы 4-тен 20 жасқа дейін, өмірінің алғашқы 15 айында қызылшамен ауырған ер адамдар басым.Сырқаттанушылық 1 млн тұрғынға шаққанда 1 жағдайды құрайды.Негізгі алдын алу шарасы-қызылшаға қарсы вакцинация. Егілгендерде субакуталық склерозды паненцефалиттің жиілігі 20 есе төмендейді. Патогенез Патогенез иммунологиялық механизмдердің бұзылуына байланысты ми жасушаларында аурудан кейін қызылша вирусының тұрақтылығы мен көбеюіне негізделген.Вирустың ОЖЖ-де көбеюі нейрондардың зақымдалуына және өліміне әкелетін аутоиммунды процестердің белсендірілуімен қатар жүреді. Мида олар " түйіндік паненцефалит ", лейкоэнцефалиттің суретін табады.Өзгерістер негізінен ми жарты шарларының сұр және ақ заттарында, ми бағанасында және мишықта локализацияланған.
Клиникалық көрініс Инкубациялық кезең 3 жылдан 15 жылға дейін және одан да ұзақ. I кезең (2-3 айға созылады ) Ауру;Эмоционалды тұрақсыздық;Неврозға ұқсас белгілер;Ұйқының бұзылуы;Мінез-құлықтың өзгеруі. I кезеңнің соңына қарай : Ұйқышылдық күшейеді ; Сөйлеу бұзылыстарын анықтаңыз (дизартрия және афазия); Қозғалыстарды үйлестірудің бұзылуы -апраксия; Жазудың бұзылуы -аграфия; Агнозия, интеллект деңгейі біртіндеп төмендейді ; Есте сақтау қабілетінің жоғалуы дамиды. Аурудың II кезеңі гиперкинездің әртүрлі формаларында көрінеді. Содан кейін бұл бұзылуларға жалпыланған эпилепсиялық ұстамалар мен пирамидалық белгілер қосылады. Диплопия, гиперкинез, спастикалық паралич пайда болады, науқас заттарды тануды тоқтатады, көру қабілетінің жоғалуы мүмкін.
Аурудың III кезеңі ( аурудың басталуынан 6-8 ай), ең алдымен тыныс алудың, жұтылудың, гипертермияның және еріксіз айқайлаудың, жылаудың, күлудің ауыр бұзылуымен сипатталады, зәр шығаруды ұстамау болуы мүмкін. IV кезең : опистотонус, децеребрациялық қаттылық, иілу контрактуралары, сондай-ақ соқырлық сияқты аурудың көріністері қосылады. Аурудың финалында науқас комаға түседі, трофикалық бұзылулар пайда болады. Ауру өліммен аяқталады, ол басталғаннан бастап 2 жылдан кешіктірілмейді.Созылмалы түрлері сирек кездеседі.Болжам әрқашан қолайсыз.
Диагностика ЭЭГ-де әдетте спецификалық емес өзгерістер анықталады.Қанда және СМЖ қызылша вирусына антиденелердің жоғары деңгейін анықтайды.КТ, МРТ. Емдеу I кезеңдегі Режим үйде, II кезеңде — жартылай төсек, III–IV кезеңде — төсек.Арнайы диета қажет емес. Кейінгі кезеңдерде-парентеральды және зондтық тамақтану.Дәрілік терапия — симптоматикалық.Вирусқа қарсы препараттардың ( изопринозин және Рибавирин ) және иммуномодуляциялық препараттардың (интерферон-альфа) клиникалық сынақтары кейбір жағдайларда мұндай терапия өмірді ұзартады, бірақ оның ұзақ мерзімді әсері белгісіз.
Прогрессивті қызамық паненцефалиті Туа біткен қызамық синдромынан ерекшеленетін туа біткен қызамықтың сирек түрі. Қоздырғыш-Қызамық вирусы.Сирек патология өмірдің екінші онжылдығында көрінеді.Алдын алудың нақты шаралары-8-9 жастағы қыздарды қызамыққа қарсы вакцинациялау. Ауру біртіндеп дамиды. Тән : церебральды атаксия, спастикалық синдром, эпилепсиялық шабуылдар, прогрессивті деменция.СМЖ -да төмен плеоцитоз, ақуыз құрамының жоғарылауы, негізінен γ- глобулиндер.Ағым прогрессивті. Болжам қолайсыз.Диагностика. РТГА, РИФ, сарысудағы РСК және СМЖ әдістерімен қызамық вирусына қарсы IgM антиденелерінің жоғары титрлері анықталады.
. Лимфоцитарлық хориоменингит ( Армстронгтың жедел серозды менингиті ) - церебральды мембраналар мен хороидтық плексустардың басым зақымдалуымен сипатталатын зоонозды вирустық инфекциялық ауру.Қоздырғыш - arenaviridae тұқымдасының arenavirus тұқымдасының лимфоцитарлық хориоменингит вирусы. Вирустың геномы Бір тізбекті РНҚ-мен ұсынылған. Ауру барлық жерде, көбінесе ауылдық жерлерде тіркеледі. Қоздырғыштың көзі-бұл кеміргіштер, негізінен үй тышқаны, олар вирусты несеппен, нәжіспен, мұрын секрециясымен шығарады.Тарату жолдары : алиментарлы, су, тұрмыстық, ауа-шаң, тік. Сезімталдық төмен.Вирус ОЖЖ-де ұзақ мерзімді тұрақтылыққа қабілетті
Прогрессивті мультифокальды лейкоэнцефалопатия ( субкортикальды энцефалопатия) - иммун тапшылығы жағдайында дамитын ОЖЖ- нің баяу вирустық инфекциясы. Патоген- PAPOVAVIRIDAE тұқымдасының JC вирусы, polyomavirus тұқымдасы. Вирустың геномы сақиналы РНҚ-мен ұсынылған. Патогеннің көзі-адам. Көптеген жағдайларда инфекция асимптоматикалық болып табылады. Антиденелер халықтың 80-100% - у кездеседі.
Қорытынды Баяу инфекция — инфекциялық патологияның өзгеше бір түрі. Оның ерекшеліктеріне вирустың организмде ұзақ сақталуы, аурудың жасырын мерзімінің ұзақтығы және сылбыр өтуі, алғашқы кездердегі клиникалық белгілерінің анықсыздығы жатады және міндетті түрде өліммен аяқталады. Ауру қоздырғышының туріне сай баяу инфекция екіге бөлінеді. Бірінші топқа ДНҚ және РНҚ- ды вирустар туғызатын 14 аурулар жатады. Олардың ішінде құтыру, СПИД, жасөспірімдердің склероздаушы панэнцефалиті, лимфоцитарлық хориоменингит т. б. бар. Екінші топқа приондар туғызатын трансмиссивті кеуекті энцефалопатиялар жатады. Олардың ішінде ең көп зерттелгендері куру, скрепи, Крейтцфельда -Якоб аурулары. Қалғандарының қоздырғыштары әзір белгісіз.
Пайдаланылған әдебиеттер 1.«Медициналық микробиология, вирусология, иммунология» Л. Б. Борисов 2.«Жалпы микробиология» С.Ә. Әміреев. Ә.Ә. Табаева
