2014 с. кулун тутар 18 күнүгэр Арассыыйа састаабыгар икки саҥа субъект – Крым өрөспүүбүлүкэтэ уонна бу өрөспүүбүлүкэҕэ баар Севастополь куорат – киирбитин туһунан дуогабарга илии баттаммыта. Крым уонна Севастополь куорат Арассыыйа олохтооҕор биһиги дойдубут героическай суолталаах историятын, литературатын, култууратын кытта ситимнээх өйдөбүллэри иҥэрэр.
XIX үйэҕэ Крым сэриитин кэмигэр, 1853-1856 сс., саха пехотнай полката Нуучча императорскай аармыйатын 17-с пехотнай дивизия 1-кы биригээдэтигэр киирэн, англо- французск ай сэрииһиттэри утары Севастополь куораты көмүскэспитэ. Хорсун быһыыларын иһин саха полкатын түөрт батальона «За Севастополь, 1854-1855 гг.» диэн суруктаах Георгиевскай знамяны туппуттара. Саха полкатын аата Севастополь куоракка бырааттыы могила мемориальнай дуоскатыгар киирбитэ. «Якутский пехотный полк» диэн чугуннай плитаҕа суруллан турар.
Аны Уус Алдан улууһугар Суоттуга Өлүөнэтээҕи «Доҕордоһуу» музейнай комплекска Севастополь куорат көмүскэлин туһунан кэпсиир туспа экспозиция баар. Севастополь куоракка бэйэтигэр Якутская диэн уулусса баар. 2014 с. бэс ыйыгар Дьокуускай куоракка Гагаринскай уокурук биир уулуссата Севастопольская диэн ааттаммыта. Биһиги куораппытыгар маннык ааттаах уулусса 2014 с. баар буолбут буоллаҕына, Севастополь куоракка баар Якутская уулусса баар буолбута 100 сыл буолбут эбит.
«Артек» – Крымҥа Хара муора кытылыгар турар. Быйыл бэс ыйын 16 күнүгэр 100 сылын бэлиэтиир. «Артек» 100 сыл устата оҕо аймахха ыра санаа буолбут оҕо саас дьоллоох уйата. «Артекка» дойду бары муннуктарыттан бастыҥтан бастыҥ оҕолор түмсэллэр уонна олохторун устата бу кинилэр киэн туттуулара буолар.
Историяны билии, үөрэтии хаһан баҕарар киһи олоххо көрүүтүн, киһи быһыытынан сайдыытын, үрдүгүн көрдөрөр биир сүдү үөрэх буолар. Крым өрөспүүбүлүкэтэ – Арассыыйа стратегическай суолталаах региона. Крым Саха сирин кытта үгүс сыл устата ыкса ситимнэһэн кэллэ. Бу ситим дойду историятыгар, сайдыытыгар олус улахан суолталаах. Бу ситим хаһан даҕаны быстыбатын, симэлийбэтин, дириҥ ис хоһоонноох историята үйэттэн үйэҕэ бэриллэ турдун.
