Қазақстанның Экономикалық-географиялық жағдайы
Дәріс түрі : Проблемалық дәріс
Дәріс жоспары : Қазақстанның экономикалық-географиялық жағдайы жайлы мәлімет 2. Қазақстанның экономикалық - географиялық жағдайның қазіргі таңдағы мәселелері
Дәріс мақсаты : Студенттер оқытушының қойған проблемалық сұрақтарына жауап іздестіру мақсатында, Қазақстанның экономикалық - географиялық жағдайы жайлы біліммен танысады, оның қазіргі таңдағы мәселелерін айқындайды, талдайды, өзіндік түсінік қалыптастырады, практикада қолдану мәселелерін қарастырады.
Алғышарттар : Осы дәрістегі білімді терең игеру үшін студенттерде Қазақстанның экономикалық - географиялық жағдайы туралы түсініктері болып, олар оқытудың интербелсенді әдістерін (« Атаулар туралы үш сұрақ », « Бірін-бірі оқыту », «Кластер», «Позиция таңдау », « Қос жазба күнделігі », « Шығу парағы ») қолдана алып, өздігімен және бірлесе жұмыс жасай алуы қажет
дәріс мәтіні А-4 форматындағы қағаз маркер плакаттар дыбыстық құрылғылар дыбыстық құрылғылар Қажетті материалдар : Сабақта :
Дүние жүзінің саяси картасы Қазақстанның әкімшілік картасы Қазақстанның географиялық атласы Қазақстанның әлеуметтік экономикалық атласы, Ахметовтың « Қазақстанның әлеуметтік экономикалық географиясы » оқулығы. Қосымша материалдар:
Дүние жүзінің саяси картасы
Қазақстанның әкімшілік картасы
Уақытты меңгеру : « Проблеманы айқындау » кезеңі – 10 минут. «Проблема шешу » кезеңі - 25 минут. «Проблема шешімін қолдану » кезеңі – 15 минут.
№1. Сабақ тақырыбы « Қазақстанның экономикалық - географиялық жағдайы » І. « Проблеманы айқындау » кезеңі. Топқа бөлу. Студенттерді шағын топтарға арнайы тапсырма негізінде бөлу.
Медитация. Білім « Атаулар туралы үш сұрақ » әдісін пайдалана отырып, жаңа тақырып бойынша үш терминді тақтаға жазып, студенттерге осы атауларға қатысты келесідей сұрақтарға жазбаша жауап беру тапсырылады « Президенттік республика» « унитарлық мемлекет » « әкімшілік аймақтық бөліну »
1-c ұрақ : Бұл терминдерді Сіз бұрынырақта естідіңіз бе және мәнін түсіндіре аласыз ба? 2- c ұрақ: Қазақстан қандай мемлекет түріне жатады ? 3-сұрақ: Әкімшілік аймақтық бөлінудің маңызы ?
Түсіну Студенттерге лекция мәтіні таратылып, оны топ ішінде оқу және талқылау тапсырылады. « Бірін-бірі оқыту » әдісі көмегімен – « Үйрете отырып, үйренемін»қағидасы жүзеге асырылады.
Лекцияның әр бөлігінен кейін студенттер алдын -ала белгіленген кезекпен оқытушы рөлінде келесідей амалдарды орындайды : 1. Оқытушы рөліндегі студент лекция бөлігі аяқталғаннан кейін лекцияда айтылғанды қасындағыларға қорытындылап шығады ; 2. Одан кейін оқытушы рөліндегі студент қасындағы студенттерге лекция мазмұны бойынша екі-үш сұрақ қояды, оның бұл жерде студенттер арасында кішігірім пікірталас тудыруы да ықтимал ; 3. Оқытушы рөліндегі студент өз тобындағы студенттердің туындаған сұрақтарына жауап беріп, лекцияның қиын жерлерін түсіндіреді.
ІІ. «Проблема шешу » кезеңі. Қолдану.«Кластер» әдісі арқылы идеялар мен ақпараттардың арасындағы байланыстарды айқындау мақсатында топтарға жазба кестелер құрастыру тапсырылады. Тапсырманы орындап болған соң студенттер орындаған тапсырманы демонстрациялап көрсетеді.
Талдау. Студентерге : « Қазақстанның ЭГЖ – ның қолайлы және қолайсыз жақтары ?» « Көрші елдердің Қазақстан экономикасына тигізетін әсері қандай ?» « Қазақстанның ЭГЖ – ның қазіргі таңдағы өзекті мәселелері ?» деген проблемалық сұрақ қойылады.
«Позиция таңдау » әдісі арқылы осы сұрақ төңірегінде әр топ проблеманы шешудің жолдарын ұсынады. Осы проблемалық сұрақтың шешімі табылғаннан соң, « Қос жазба күнделігі » әдісі арқылы әр топ лекцияда өзінің назарын тоқтатқан, немесе ерекше толғандырған ( келісетін, келісе алмайтын, қызықтырған, т.б.) үзінділерді « Үзінді » бөліміне, қағаздың оң жағы « Түсіндірме » ( немесе (Комментарий») бөліміне студент сол жақта келтірген жазбаларының түсіндірмесін келтіреді : неліктен ол бұл үзінділерді жазып алды, оның себебі қандай ? Бұл баған сол жақтағыға қарағанда маңыздырақ болғандықтан, көлемді түрде тұтас сөйлемдерден тұруы керектігі студенттерге хабарланады. Лекция бөліктері арасындағы үзілістерде студенттер жұптасып, жазғандарымен бөлісіп, талқылайды, пікірлеседі.
ІІІ. «Проблема шешімін қолдану » кезеңі. Синтез. Студенттер топпен өз ойын қорытындылайды
« Венн диаграммасы » әдісі арқылы Қазақстанның ЭГЖ – ның кез келген бір мемлекетпен ұқсастығын, ерекшелігін айқындау мақсатындағы тапсырма орындалады.
« Шығу парағы » әдісі арқылы сабақ аяғында студенттер бірнеше сұраққа (2-3 сұрақ ) жазбаша немесе ауызша жауап береді.
Кері байланыс. Ол сұрақтар ( немесе тапсырмалар ) сабақты қорытындылап, сабақтың қалай өткендігін бағалайды : Бүгін не үйрендіңіздер ? Сабақ бойынша қандай сұрақтарыңыз бар? - Келесі сабақта қандай мәселелерге баса назар аудару керек ?
Сіз үшін сабақтың құнды жәйттері қандай болды ? Бүгінгі үйренгеніңіз Сіз үшін болашақта қажет болады деп ойлайсыз ба? Осы тақырып бойынша тағы да не білгіңіз келеді ? - Сабақтың өту барысы бойынша қандай пікірлеріңіз / ұсыныстарыңыз бар?
