Спорт киһи олоҕор биир сүҥкэн оруолу оонньуур. Киһи бэйэтин кыанара, көрүнэрэ, спордунан дьарыктанара кини чөл туругун, доруобуйатын кытары утары ситимнээх. Спорт олохпут сорҕото буолуохтааҕын өйдүөхтээхпит. Өбүгэлэрбит саҕаттан спорт биһиги олохпутугар баар, ол аата, кырдьык, үйэттэн үйэҕэ бэриллэ турар сыаннас буолар.
8 төрүт спортивнай көрүҥнээхпит: Саха норуотун төрүт спортивнай көрүҥнэрэ Мас тардыһыы Ыстаныы Хапсаҕай Оҕунан ытыы Төрүт многоборье Хотугу многоборье Хабылык уонна хаамыска Гиирэни көтөҕүү
Билигин Саха сиригэр төрүт көрүҥнэр күрэхтэрэ күүскэ сайдан уонна сытыылаан турар кэмэ. Элбэх киһи бу көрүҥнэринэн дьарыктанар, аан дойдуга тиийэ таһымнаах араас күрэхтэр ыытыллаллар, биһиги спортсменнарбыт атын дойдуларга биллээллэр, аатыраллар, төрүт көрүҥнэрбитин сайыннараллар.
Биһиги, сахалар, былыр былыргыттан илдьэ кэлбит дириҥ историялаах, бүтүн өрөспүүбүлүкэни хабар, саха төрүт көрүҥнэрин ааттатар, сайыннарар оонньуубутунан «Манчаары оонньуулара» буолар.
«Манчаары оонньуулара» 1968 сылтан 4 сыл буола-буола ыытыллар. Оонньуу төрүттээччитэ Афанасий Алексеев буолар. 1968 с. буолбут маҥнайгы спартакиада Дьокуускай куоракка култуура уонна сынньалаҥ паркатыгар ыытыллыбыта. Оонньуу маннык көрүҥнэргэ арахсар: мас тардыһыы, хапсаҕай, гиирэ көтөҕүүтэ, ат сүүрдүүтэ, чэпчэки атлетика, оҕунан ытыы, ыстаныы, буулдьанан ытыы, хотугу многоборье, төрүт многоборье, хабылык уонна хаамыска.
« Манчаары оонньуулара-2025 » - Тааттаҕа! Оттон араас сылларга ханнык улуустарга ыытыллыбыт эбитий? 1968 с. Дьокуускай 1969 с. Дьокуускай 1971 с. Дьокуускай 1973 с. Дьокуускай 1975 с. Майа, Мэҥэ Хаҥалас 1977 с. Майа, Мэҥэ Хаҥалас 1979 с. Майа, Мэҥэ Хаҥалас 1981 с. Майа, Мэҥэ Хаҥалас 1983 с. Майа, Мэҥэ Хаҥалас 1985 с. Бүлүү куората 1987 с. Амма 1990 с. Бэрдьигэстээх, Горнай 1993 с. Покровскай куорат 1995 с. Төҥүлү, Мэҥэ Хаҥалас 1997 с. Ньурба куората 1999 с. Ытык Күөл, Таатта 2005 с. Майа, Мэҥэ Хаҥалас 2009 с. Бүлүү куората 2013 с. Чурапчы 2017 с. Үөһээ Бүлүү 2021 с. Бэрдьигэстээх, Горнай
Спорт – киһи арахсыспат доҕоро, олохпут сорҕото. Спордунан дьарыктанар киһи бэйэтин кыанар, чөл туруктаах, диссипилиинэлээх, сыаллаах-соруктаах, бириэмэтин сөпкө туһана үөрэнэр, санаалара ыраас буолар. Оттон норуот үйэттэн үйэҕэ бэриллэ сылдьар төрүт көрүҥнэринэн дьарыктанар, ону үйэтитэр уонна тарҕатар киһи улахан үлэни оҥоро, эппиэтинэһи сүгэ сылдьар киһи буолар. Төрүт спортивнай көрүҥнэрбитин сайыннарыаххайыҥ, ааттатыаххайыҥ, үйэтитиэххэйиҥ!
