SOLUNUM FONKSİYON TESTLERİ HOCA AHMET YESEVİ ULUSLARARASI TÜRK-KAZAK ÜNİVERSİTESİ Hazırlayan: Nurjan Nazerke Ders koordinatörü: Zeliha Selamoglu
Solunum fonksiyon testleri ); endikasyonlar, kontrendikasyonları, yapılışı Volum ve akım ölçümleri Basit spirometre Sunum Planı
Solunum sırasında alınan ve verilen hava hacimlerinin ve zamanın bir fonksiyonu olarak hava akımlarının ölçüldüğü fizyolojik bir testtir. Günümüzde birçok akciğer hastalığının tanısı ve takibinde sıkça başvurulan en temel tanı yöntemlerinden biridir. Akım-volüm halkasının analizi akciğerlerde hava akımını etkileyen faktörleri kolay anlamamıza ve yorumlamamıza da yardım eder. Spirometri
Solunumsal semptomlar, anormal fizik muayene ve laboratuar bulguların değerlendirilmesi Solunumsal-kardiyak nefes darlığının ayırdedilmesi Solunumsal bozukluğunun tipi: Obstrüktif / Restriktif Tip Patolojinin şiddetini sayısal olarak değerlendirmek Anatomik yerleşim Preoperatif risk tanımı (Cerrahi prosedürün riski) Risk gruplarını tarama; erken tanı Prognozu değerlendirme Ağır fiziksel aktivite programı öncesinde sağlık durumunun değerlendirilmesi Spirometri Endikasyonları Tanı Amaçlı
Tedavinin etkinliğinin saptanması Akciğer fonksiyonlarını bozan hastalığın seyri Zarar verici ajanlara maruz kalanların takibi Silikozis, asbestozis, bissinozis, vb Akciğerlere toksik olan ilaçların yan etkileri Spirometri Endikasyonları Takip amaçlı
Rehabilitasyon programında olan hastalar Sigorta şirketlerinin risk değerlendirmesi Yasal nedenlerle bireylerin değerlendirilmesi Halk sağlığı Epidemiyolojik ve klinik araştırmalar Spirometri Endikasyonları Maluliyet değerlendirmesi
Pnömotoraks, İntrakraniyal basınç artışı, Baş dönmesi-bayılma, Göğüs ağrısı, Paroksismal öksürük, Enfeksiyon bulaşması (özellikle nazokomiyal), Bronkospazm, desatürasyon Solunum fonksiyon testi komplikasyonları
Yaş, boy, cinsiyet ve ağırlık kaydedilmeli Test öncesi : İdeal olarak 24 saat öncesine kadar sigara içilmemeli, 4 saat süreyle alkol alınmamalı, 30 dak. önce ağır egzersiz yapmamalı, dar giysi giymemeli, 2 saat önce ağır yemek yememeli, 4-6 saat önce kısa etkili, 15 saat önce uzun etkili bronkodilatör almamalı Test sırasında : 5-10 dak dinlendirilmeli, testler anlatılmalı, zorlu ekspirasyon manevraları sırasında oturtulmalı Karşılaştırma amacıyla aynı cihaz kullanılmalı Oda ısısı ve basınç kaydedilerek BTPS düzeltmesi yapılmalı TESTE HAZIRLIK
Kilo Yaş (yıl) Boy Irk Cinsiyet Göğüs kafesi deformitesi olan kişiler? Boy = kol arası mesafe/1.06 Beklenen değerler
Solunum fonksiyon testlerinin ilk basamağıdır Ventilatuar kapasitenin değerlendirilmesinde kullanılır Ventilatuar kapasitede bozulmanın en önemli sebebi havayolları obstrüksiyonudur. Zorlu inspirasyon ve ekspirasyon sırasında değerlendirilir DİNAMİK SPİROMETRİ
3 kabul edilebilir spirogramda: En yüksek iki FVC arasındaki fark < 0.15 lt En yüksek iki FEV 1 arasındaki fark <0.15 lt ise TEST SONLANDIRILIR. Spirogramda artefakt bulunmamalıdır: Öksürmemeli, erken bitirilmemeli, efor değişkenliği olmamalı, Ağızlıktan kaçak olmamalı Ağızlık dille veya ısırmak yoluyla kapatılmamalı SPİROMETRİ KABUL EDİLEBİLİRLİK KRİTERLERİ
İyi efor gösteren hasta. B) Tereddütlü baslangıç nedeniyle kabul edilemeyecek eğri. C) Maksimum efor yapmamış, test tekrarlanmalı. D) Maksimum efor yapmamış E) İyi baslangıç yapmış ama sonra bırakmış, tekrarlanmalı. F) Test sırasında öksürmüş G) Ekshalasyon aniden kesilmiş, tekrarlanmalı. H) Sigara içmeyen gençlerde görülebilecek bir eğri,
Akciğer volüm ve kapasiteleri yaş, boy, ırk ve cinsiyete göre farklılık gösterir İki veya daha fazla volüme kapasite denir Beklenen (predikte) değerin ≥%80 normal kabul edilir FRC, RV ve TLC ölçümü: Bu ölçümler spirometre ile yapılamaz. FRC ve TLC direkt ölçülür, RV ise indirekt olarak ölçülür Alveole-kapiller sisteme geçmeyen helyum, nitrojen gibi gazların kullanıldığı testler veya vücut pletismografi yöntemi kullanılır. FRC’den ERV çıkartılarak RV hesaplanır. STATİK AKCİĞER VOLÜMLERİN ÖLÇÜMÜ
Dikkatiniz için teşekkürler !!!
