Прэзентацыя па тэме :
Сучасная паэз i я больш настойл i ва, чым у i ншыя роды л i таратуры, выяуляе глыбокую трывогу за стан прыроды. Кожны паэт мае свой стыль, сваю тэматыку, свой пункт гледжання. Сення бел. паэз i я у творчых пошуках. Чалавек, прырода, грамадства, м i нулае i будучае -- вось тая праблематыка, што знаходз i цца у аснове творчасц i паэтау. Л i рычны герой сучаснай паэз ii -- гэта яркая i нд i в i дуальнасць, гэта i канкрэтны чалавек i у той жа час абагульнены вобраз, створаны г i сторыяй, памяццю. Сучасная паэз i я выпрабоувае чалавека жыццем, каханнем, шчырасцю, i мкнучыся вызвал i ць яго ад зла i маральных недахопау.
1. Паэты старэйшага пакалення : М. Лужан i н, А. Русецк i, К. К i рэенка, Р. Барадул i н, А. Вярц i нск i, А. Пыс i н, Н. Г i лев i ч, С. Грахоуск i i i нш. 2. Паэты сярэдняга пакалення : С. Законн i кау, Р. Барав i кова, Н. Мацеш, А. Разанау, Я. Ян i шчыць, А. Грачан i кау, У. Някляеу, М. Дукса i i нш. 3. Паэты малодшага пакалення : А. П i сьмянкоу ( паэт-рамантык ), Л. Галубов i ч ( i нтымная, вясковая, пейзажная тэматыка ), I. Багданов i ч ( пра маленства, прыроду, г i сторыя, гарадское жыцце ), А. Глобус ( гарадское жыцце, незваротнасць жыцця i часу, прырода i экалог i я), А.Разанау ( паэт -ф i лосаф ), У.Някляеу, А.Сыс, В.Шн i п, А.Канапелька, Леан i д Дранько- Майсюк, Мар’ян Дукса, З i на i да Дудзюк, Барыс Жанчак, Сергей Дав i дов i ч i i нш.
Гэта першая тэма яго паэз ii. Другая тэма паэз ii Рыгора Барадул i на - пейзажная л i рыка. Паэт, стараючыся раскрыць жывую душу прыроды, пастаянна парауноувае яе з чалавечай душой, праводз i ць паралель пам i ж жывым i нежывым. Прырода паустае у яго вершах нейкай незвычайнай, загадковай. У гэтых вершах праяв i лася майстэрства паэта маляваць словам. Тэма Радз i мы i бацкаушчыны - галоунае у творчасц i Рыгора Барадул i на, яна праходз i ць праз усе яго зборн i к i. « МАЯ БАЦЬКАУШЧЫНА» i т. д. Рыгор Барадул i н адным з першых у беларускай паэз ii адгукнууся на трагедыю Чарнобыля. Вось гэта пытанне i роб i цца центрам роздуму у "ЗАЖУРАНЫМ ТРЫПЦ I ХЕ". Гэта пытанне : "Ц i не стане Чарнобыль бядой ракавой, апошняй для беларусау ?». Рыгор Барадул i н, зборн i к «СВЯТА ПЧАЛЫ", Вярц i нск i " СВЯТЛО ЗЯМНОЕ", Грачан i кау " Грыбная пара", Н i кляеу "ДАРОГА ДАРОГ", Караткев i ч "МАЯ I Л I АДА", Бураук i н "ВЕРАСЫ", Г i лев i ч "ВЕРШЫ ". РЫГОР БАРАДУЛ I Н Трэба дома бываць часцей, Трэба дома бываць не госцем, Каб душою не зачарствець I не страцiць святое штосцi * * *
Паэзія заўсёды адгукаецца на самыя балючыя праблемы жыцця, таму складана гаварыць пра шматгранную квяцістасць паэтычнага слова. Прасцей спыніцца на асноўных тэмах сучаснай паэзіі. Якія праблемы ставяцца і вырашаюцца на старонках паэтычных кніг ? Яны наступныя : Хто мы? У чым нашы карані ? Якой бачыцца будучыня ? Сусветная мастацкая культура пакінула асабліва значны след на творчых пошуках і знаходках паэтаў розных пакаленняў. Гэта знак часу
У творчасці сучасных беларускіх паэтаў значнае месца займае тэма працы. Героем многіх твораў з'яўляецца чалавек працы — прадстаўнік самых розных прафесій і спецыяльнасцей. Сялянскую працу паэтызуюць А. Вярцінскі (« Маці пячэ хлеб»), Г. Кляўко (« Полудзень у полі »), Р. Семашкевіч (« Дзесьці ў полі ляскоча падвода...»), М. Засім («Родная зямліца »), Е. Лось (« Жніво »). Пра майстэрства вясковых ткачых па- сапраўднаму паэтычна расказала В. Коўтун у вершы « Жанчыны ткуць ». Малюнкі працоўнага побыту выяўляюць У. Някляеў (« Нафтавікі »), М. Федзюковіч (« Граніт зямлі »). На думку многіх паэтаў, у працы выпрабоўваюцца і сцвярджаюцца лепшыя якасці чалавека ; яна выхоўвае чалавека, гартуе яго дух, надае мужнасць.
Пачаў друкавацца з 1953 году, першыя вершы былі зьмешчаныя ў газэце « Чырвоная змена ». Першы зборнік паэзіі — « Маладзік над стэпам » — выйшаў у 1959 годзе. Цалкам плён працы Барадуліна складае каля 100 выдадзеных зборнікаў паэзіі ( сярод якіх шмат зборнікаў сатыры й гумару, а таксама вершаў для дзяцей ), крытычных артыкулаў, эсэ, перакладаў. Двойчы выходзілі ў сьвет зборы выбраных твораў паэта (у 1984 і з 1996 па 2002 ). Апошні збор напачатку заяўляўся ў пяці тамох, але выйшла толькі чатыры. Да 25-годзьдзя пантыфікату Папы Яна Паўла II Рыгор Барадулін пераклаў на беларускую мову кнігу паэзіі Папы Рымскага « Рымскі трыпціх » і меў магчымасьць пабачыцца з пантыфікам на асабістай аўдыенцыі ў Ватыкане 28 чэрвеня 2004 г. У 2005 годзе выйшаў зборнік малітоўнай паэзіі « Ксты ». Зборнік «Руны Перуновы » (2006), у які ўвайшла выбраная лірыка, таксама насычаны духоўнымі вершамі. Пераклаў на беларускую мову п’есу «Вей, вятрок !» Райніса (1980), зборнікі твораў « Блакітны звон Грэнады » Гарсія-Лёркі (1975), « Мэлёдыя каліны » Івана Драча (1981), « Ветраліст » Габрыелі Містраль (1984), « Рубаі » Амара Хаяма (1989); « Слова пра паход Ігараў » ( 1986 Р. Барадул i н Адз ін з паэтау старэйшага пакалення :
Нарадзіўся Анатоль Сямёнавіч Грачанікаў 8 верасня 1938 г. у вёсцы Шарпілаўка Гомельскага раёна ў сям'і служачага. Скончыўшы ў 1955 г. Шарпілаўскую СШ, вучыўся на механічным факультэце Беларускага інстытута інжынераў чыгуначнага транспарту. Пасля працаваў два гады на Гомельскім рамонтна-механічным заводзе. У 1962 г. перайшоў на працу ў Гомельскі прамысловы абком камсамола, дзе быў інструктарам, а пасля намеснікам загадчыка аддзела прапаганды і агітацыі. У 1965—1967 гг. працаваў першым сакратаром Гомельскага гаркома камсамола. У 1969 г. закончыў Вышэйшыя літаратурныя курсы ў Маскве і два гады быў загадчыкам аддзела літаратуры ў газеце « Літаратура і мастацтва ». У 33 гады ён стаў намеснікам старшыні праўлення СП БССР. У 1976 г. працаваў галоўным рэдактарам часопіса « Вясёлка », пасля чатыры гады (1978—1982) рэдагаваў часопіс « Бярозка ». Дзевяць апошніх гадоў свайго жыцця (1982—1991) Грачанікаў быў галоўным рэдактарам часопіса « Маладосць ». 7 сакавіка 1991 г. паэт трагічна загінуў. А. Грачан i кау Адзін з паэтау сярэдняга пакалення :
У 1970 г. пабачыла свет першая кніга А. Разанава са смелай для таго часу назвай « Адраджэнне ». Нягледзячы на тое, што ў зборнік не ўвайшлі некаторыя ўжо вядомыя па- ранейшых публікацыях вершы, а астатнія былі бязлітасна адрэдагаваны ( пра гэта ўжо тады напісаў А. Вярцінскі ), кніга атрымала шырокі грамадскі рэзананс, выклікаўшы шматлікія водгукі крытыкаў, якія адзначалі не толькі змястоўную глыбіню паэзіі маладога аўтара, але і майстэрскае валоданне вершаванай тэхнікай. Вось што напісаў пра рытміка-інтанацыйную адметнасць вершаў « Адраджэння » I. Ралько : « Нават самыя класічныя памеры (ямб, харэй ) падпарадкоўваюцца ў паэта стыхіі акцэнтнага верша. Імклівы, напружана-драматычны рытм набывае індывідуальную адметнасць дзякуючы частаму вынясенню ў пачатак радка слоў, на якія падае найбольшая сэнсавая нагрузка не толькі ў асобным рытмарадзе, але і ўсім вершы. Сіла націску ў гэтых словах намнога вышэй, чым у суседніх, а калі не вышэй, то сэнсавая значнасць іх, як правіла, падкрэсілваецца рытмічнай паўзай. Цікава, што і ў пачатак радка выносяцца пераважна дзеясловы. Пры тым вельмі часта гэтыя дзеясловы выступаюць у якасці лексічнай або сінтаксічнай анафары ». Нягледзячы на тое, што А. Разанаў сёння амаль перастаў карыстацца сілаба-танічным вершам, рытмікаінтанацыйная сістэма яго паэзіі амаль не змянілася, стаўшы прыкметай індывідуальнага стылю. А.Разанау Адзін з паэтау малодшага пакалення :
