Первый слайд презентации: Тақырып 2 « Академиялық зерттеулердің негізгі түрлері мен жанрлары (реферат,эссе, пікір,әдебиетке шолу,ғылыми мақала, дипломдық жоба, проект)
э.ғ.м, аға оқытушы : Толеугалиева С. Т.
Слайд 2
2 Академиялық зерттеулер (academic research) - бұл эксперименталды түрде жүргізілген зерттеулерді сипаттайтын жұмыстар. Мұндай мақалаларда ғалымдар эксперименттер кезінде алған нәтижелерін жазады, олардың практикалық және өзекті мәселелерді шешудің құндылығын көрсетеді. Академиялық зерттеу дегеніміз – зерттеушінің ғылыми мәтіндерді оқуына, түсінуіне және жазуына мүмкіндік беретін құзіреттілігі.
Слайд 3: Академиялық зерттеу
Академиялық зерттеулер-бұл ғылыми білімдерді өндіру, ол ғылыми бағыт ішіндегі критерийлерге негізделген зерттеу бағытын тәуелсіз таңдаумен сипатталады.. 3
Слайд 4
4 Акадеимялы қ зерттеулер зерттеушінің ғылыми мәтіндерді оқуына, түсінуіне және жазуына мүмкіндік беретін тілдік құзіреттілігі. бұл эксперименталды түрде жүргізілген зерттеулерді сипаттайтын жұмыстар.
Слайд 5
5 Академиялық зерттеу жанры дегеніміз не? Э ссе, курстық жұмыс, диплом жұмысы, магистрлік және докторлық диссертациялар, ғылыми мақалалар мен монографиялар сияқты ғылыми мәтін жазудың әдіснамасы.
Слайд 6
6 Академиялық зерттеуді мазмұндау стилі, академиялық лексиканы пайдалану, берілген тақырыпқа немесе мәселеге бағытталу сияқты өзіне тән сипаты бар екендігі белгілі. Академиялық тілдің басты ерекшелігі оның лексикалық қорының мол болуында.
Слайд 7
7 Академиялық жазылым (academic writing) – жеке ойлары мен идеяларын білдірудің және оны негіздей білудің әрі оларды мақсатты аудиторияға жеткізе білу дағдысы. Академиялық зерттеу жанрлары – эссе, курстық жұмыс, диплом жұмысы, магистрлік және докторлық диссертациялар, ғылыми мақалалар мен монографиялар сияқты ғылыми мәтін жазудың әдіснамасы.
Слайд 8: Академиялық зерттеу жанрлары
8 Ғылыми мақалалар Ғылыми жобалар Эссе Реферат Монография Диссертация
Слайд 9
9 мақалалар жанры Сталин Бас Мақала заманымыздың негізгі бағытын, үкіметтің алға қойған саяси, шаруашылық, мәдени міндеттерді түсіндірді. Проблемалық Мақала шешуді, тексеруді, зерттеуді қажет ететін теориялық және практикалық мәселелерді шешеді. Ескертпе-мақала-сирек кездесетін мақала түрі. Насихаттық Мақала ғылым, техника, өнер жаңалықтары заман талабына сай бүгінгі өмірдің практикалық міндеттерімен байланыстырып отырады
Слайд 11
1. Аналитикалық мақалалар - бұл ғылыми мәселенің шешімін анықтауға мүмкіндік беретін факторларды талдау. Фактіге терең талдау жасалады, тақырып мұқият өңделеді. Оларда автор қатаң ғылыми стильді, терминдерді қолданады, ауызекі лексика жоқ.
Слайд 12
2. Ғылыми және публицистикалық мақалалар ғылыми және публицистикалық стильді біріктіреді.Бұл жерде ұсыныстың еркін формасы мүмкін, себебі мақала кең аудиторияға бағытталуы мүмкін. Автор әңгіменің эмоционалды тілін қолдана алады, мәселеге жеке көзқарасын білдіре алады.
Слайд 13
3. Зерттеу жұмыстары келесі құрылымнан тұратын тұтас зерттеу құрылымын білдіреді: кіріспе, эксперимент, нәтижелер мен қорытындылар. Орындалған жұмыс визуалды түрде ресімделуі керек - кестелер, диаграммалар, графиктер және т.б
Слайд 14
14 Академиялық зерттеулердің негізгі түрлері мен жанрлары на ең алдымен ма қалалар түрдері жатады: ғылыми және шолу мақалалары
Слайд 15
15 Шолу мақалалары әрқашан алдыңғы жұмыстардың терең талдауы болып табылады. Мұндай мақалада автор өзі зерттеп отырған мәселе бойынша өз пікірін білдіреді, сонымен қатар осы тақырыпқа зерттеулерін арнаған басқа ғалымдардың пікірлерін жазады.
Слайд 16
16 Сонымен қатар, мақалалар жанры баяндалауы бойынша бөлінеді: 1. Аналитикалық мақалалар - бұл ғылыми мәселенің шешімін анықтауға мүмкіндік беретін факторларды талдау. Фактіге терең талдау жасалады, тақырып мұқият өңделеді. Оларда автор қатаң ғылыми стильді, терминдерді қолданады, ауызекі лексика жоқ. 2. Ғылыми және публицистикалық мақалалар ғылыми және публицистикалық стильді біріктіреді.Бұл жерде ұсыныстың еркін формасы мүмкін, себебі мақала кең аудиторияға бағытталуы мүмкін. Автор әңгіменің эмоционалды тілін қолдана алады, мәселеге жеке көзқарасын білдіре алады. 3. Зерттеу жұмыстары келесі құрылымнан тұратын тұтас зерттеу құрылымын білдіреді: кіріспе, эксперимент, нәтижелер мен қорытындылар. Орындалған жұмыс визуалды түрде ресімделуі керек - кестелер, диаграммалар, графиктер және т.б.
Слайд 17
17 Әр ғалым үшін дұрыс тақырыпты таңдау өте маңызды, оны басқа зерттеушілер қаншалықты зерттегенін түсіну, сіздің шығармаңыздың оқырмандарын тарта алатын және көбейте алатын тақырыпты таңдау өте маңызды. Бұдан басқа, мақалаға салмақ қосатын беделді дереккөздерді алыңыз. Ақыр соңында, материалдың сәтті болуы көп жағдайда жақсы зерттелген зерттеуге, көзқарастарға, сіздің жеке интерпретацияңызға және ақпаратты ұсынуға байланысты. Мақаланың көлемі 5 -тен 20 бетке дейін өзгеруі мүмкін. Егер мақала 5 беттен аз болса, ол жұмыс үшін реферат ретінде қарастырылады. Беттері көп материалды басылымның редакциялық алқасының шешімі бойынша қабылдауға болады. Бұған ғалымның беделі, оның ашылуының басқа зерттеушілер үшін маңызы әсер етеді.
Слайд 18
18 Эссе Эссе дегеніміз (фр. тіл. essai - тәжірбие, лат.т. exagium – құрау ) – философиялық, әдеби, тарихи, публицистикалық, әлеуметтанулық, саяси және тағы басқа саладағы ғылыми емес, автордың жеке көзқарасын білдіретін прозалық мәтін. Эссе жазу кезеңдері Проблеманы анықтау ойлану жоспарлау тексеру жазу
Слайд 19
19 2) объективті ; негізгі мақсаты – белгілі бір ғылыми тақырып бойынша автордың көзқарасын ашу, таныту. 1) субъективті ; негізгі мақсаты – авторды жан жақты ашу, таныту. Эссе екіге бөлінеді:
Слайд 20
20 ЭССЕ жазу барысында қатаң сақталынуы тиіс талаптар: Жеке көзқарастың көрінісі ; Фактілі дәлелдер ( аргументтер ); Теоретикалық негіздеме ; Терминдерді қолдану ; Цитаталарды келтіру ; Әртүрлі көзқарастарды мысалға алу ; Логикалық заңдылықтың сақталынуы ; Салыстыру және қорытындылау әдістерін қолдану ; Сауаттылық (пунктуация., орфография.); Юмор, сарказм; Қолданылатын ғылыми еңбектерге сілтеме жасау.
Слайд 21: Эссе түрлері
21 Аргументті Хабарламалық Салыстырмалы Дискуссивті Сипаттамалық Анықтамалық
Слайд 23
23 Эссе жазу тәртібі әдетте үш қадамнан тұрады :. Кіріспе бөлім Негізгі бөлім Қорытынды бөлім
Слайд 24
24 Эссе структурасы Жалпылау мен аргументтеріңіздің логикалық қорытындысы Тақырыпқа сәйкес бар біліміңізбен : теория, фактілер, идея, ақпараттар, паралелдеу, аналогия, ассоцация, теңеу, сұрақтар қою, т.б. қолданып, дәлелдейсіз Тақырыптың негізгі мәні мен негіздемесі тезис түрінде көрсетіледі Кіріспе Негізгі бөлім Қорытынды
Слайд 25
25 Реферат – бұл зерттеу нәтижелерін жазбаша түрде ұсынудың бастапқы түрі. Ол (лат. refero – баяндаймын, мәлімдеймін) зерттеуді таныстыру үшін қолданылатын іс жүзіндегі негізгі мәліметтер мен қорытындылардан тұратын құжаттың қысқаша баяндалуы. Рефераттағы материалдарды нақты, әрі айқын келтіру қажет. Реферат мәтінінің мазмұны жағынан да, форма жағынан да қолжетімді болуы болуы шарт. Реферат (лат. тіл.- refero – хабарлаймын ) – ғылыми жұмыстың мазмұнын баяндама ретінде немесе жазбаша түрде беру. Бұл студенттердің өзіндік ғылыми зерттеу жұмысы. Мұнда студенттердің қарастырған мәселелерінің мән-мағынасы ашылады, материал проблемалық сипатта баяндалады, әртүрлі көзқарастар келтіріледі, сондықтан ол мәселеге өзінің жеке көзқарасын білдіреді. Реферат көлемі 1,5 интервал арқылы жазылған 5-15 бетті қамтиды. Реферат тақырыбын таңдамас бұрын өзіңізді қандай мәселе қызықтыратынын анықтап алу керек. Реферат жұмысын бастамас бұрын жоспар құрып, әдебиеттерді таңдап алған жөн. әуелі оқу бағдарламасында ұсынылған әдебиеттерді пайдаланып, сонан соң ақпараттың қайнар көзін кеңейтуге болады, жаңа ғылыми ақпараттар беретін арнайы журналдар пайдаланылады.
Слайд 26: Реферат
Реферат (латынша referat – баяндасын, refero – баяндаймын) – кітап мазмұны, ғылыми жұмыс, ғылыми зерттеу қорытындылары туралы көпшілік алдында қысқаша баяндау, хабарлау; белгілі бір тақырыпта әдеби және басқа да материалдарды шолу негізінде жасалатын баяндама. 26
Слайд 27: Реферат түрлері
Материалдың баяндалуына қарай рефераттар : ақпараттық (реферат-конспект) және индикативтік (реферат-түйіндеме) болып бөлінеді. Рәсімделуі мен қабылдануы бойынша рефераттар : жазбаша ж әне ауызша. Дереккөздердің қамтылу дәрежесі бойынша рефераттар : монографиялық, жинақтық, таңдамалы және шолу рефераттары болып бөлінеді. 27
Слайд 28
28 Баяндама – бұл автордың берілген тақырып пен оның ішіндегі сұрақ мәні туралы шағын ғылыми-зерттеу жұмысы. Деректерді тартуға негізделген белгілі бір мәселе бойынша ресми хабарлама ; мазмұны ақпаратты ұсынатын және осы жағдайға қатысты мәселенің немесе зерттеудің мәнін көрсететін хабарлама немесе құжат. Ол жазбаша да, ауызша да жасалуы мүмкін. Рецензия – бұл әдеби немесе көркем шығарманы, ғылыми-зерттеу жұмысын ( сараптамалық қорытынды-реферат, мақала, монография, эссе, магистрлік диссертация, курстық немесе дипломдық жоба және т.б.) объективті кәсіби талдауға негізделген сыни талдау және бағалау. Рецензенттің негізгі міндеті-шығарманы, оның артықшылықтары мен кемшіліктерін бағалау. Жазудағы ең бастысы - объективтілік, әділеттілік және бейтараптық.
Слайд 29: Research Internship
Ресми хаттар белгілі бір ортаның атқаратын жұмыстарына байланысты мәселелер жазбаша карастырылады. Олар ресми түрде мекеменің атынан жазылады және қызметтен тыс мәселені қозғамайды. Қызметтік жеке хатттар. Бұл хаттардың ерекшелігі айтылатын мәселе өрісінің кеңдігі және қызметтен тыс мәселелерге де арналатындығы. Дегенмен де қызметтен тыс мәселелер, адамның өз қызметімен, үйымның атқаратын қьтзметімен шеше алатын мәселелер орісімен тікелей байланыста болады. Бүл хаттар жеке түлға атынан жазылады. Ұсыныс хаттар. Бұл хаттар бір мақсатта ғана жазылады : қызметқерді белгілі бір орынға, қызметке үсыну жөнінде басшыға ұсыныс жасау. Аталған қызметкердің сол орынға лайық екендігіне қепілдеме беру. Хат ресми, өзіне тән қүрылымы сақталып жазылады. Бүл хатқа үсыныс жасаған тұлға ғана қол қояды.
Слайд 30: Research Internship
Сұраныс хаттары. Бұл хаттар да бір ғана мақсатпен жазылады : мекемеден кереқті ақпаратты немесе белгілі бір кұжатты жіберуін сүрау. Сұраныс хатқа мекеменің жауапты адамы қол қояды. Шағым хаттар. Белгілі бір мекеменің немесе мекеме қызметкерлерінің заңсыз іс-әрекетін көрсету, соған орай шара қолдануды сұрау мақсатында жазылады. Хат мазмұнының негізгі құндылығы онда көрсетілетін фактілерге байланысты. Шағым хатқа шағым беруші адам, кейде хат мазмұнына байланысты мекеменің жауапты қызметкері де қол қояды. Циркуляр хат. Ведомстволық жағынан бағынышты барлық мекемелерге бір мезгілде жөнелтілетін хат. Олар негізінен тапсырма беру сипатында болады. Жолдама хаттар. Құжатпен бірге жіберілетін қосымшаның немесе қосымшалардың құрамы, мазмұны, көлемі, саны жайлы мәліметтер көрсету үшін жазылады. Бұл хаттар көрсетілген ақпараттың дәлдігімен ерекшеленеді.
Слайд 31
31 Ғылыми есеп беру – зерттеу әдістемесі мен барысын, оның нәтижелерін, сондай-ақ ғылыми-зерттеу немесе тәжірибелік-эксперименттік жұмыс процесінде алынған қорытындыларды егжей-тегжейлі сипаттайтын құжат. Ғылыми есептің мақсаты-орындалған жұмысты аяқталғаннан кейін немесе белгілі бір уақыт аралығында жан-жақты көрсету.
Слайд 32
32 Курстық жұмыс Курстық жұмыс ( жоба ) – қандай да бір арнайы пәннің мәселелерін жазбаша түрдегі студенттердің өз бетінше жасалған жұмысы. Шығармашылық өрісін және тәжірибелік қабілеттілігін жүйелі, теориялық, тәжірибелік ақпараттарды терең игеру сәйкесінше оқу жоспары бойынша студент оқытушының жетекшілігімен курстық жұмысты орындайды.
Слайд 33
33 Курстық жобаның мақсаты : – Мамандық бойынша теориялық білімнің ауқымдылылығы, қорытындылылығы және жүйелілігін кеңейтіп, бекіту;нақты зерттеулер кезінде қолдана біру ; – ғылыми, оның ішінде сынды пікірлерді дамыту ; кәсіптік міндеттерді шешу үшін теориялық білімді шығармашылық тұрғыда қолдана білуді меңгеру; – өзіндік жұмыстарды жүргізу тәжірибесін алу және даярланып жатқан курстық жұмыс мәселесін шешу кезінде зерттеу әдістемелерін меңгеру; – студенттің кәсіптік саладағы өзіндік жұмысты жүргізуге даярлық деңгейін айқындау; -болашақ мамандардың ғылыми-зерттеу жұмыстарына деген қызығушылығын ынталандыру.
Слайд 34
Курстық жұмыс құрылымы Кіріспе Тақырып парағы Аннотация Мазмұны Негізгі мәтін Пайдаланылған әдебиеттер Қорытынды
Слайд 35: Research Internship
Диплом жұмысы ( жоба ) – бұл Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпы білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес « Қазақстан Республикасының білім беру жүйесі. Жоғарғы оқу орындарында дипломдық жұмысты ( жоба ) орындаудың тәртібі », студенттің Академиядағы оқуының соңғы кезеңінде өздігімен орындалатын ғылымизерттеу жұмысы
Слайд 36
36 Дипломдық жұмыс Диплом жұмысы – бұл студенттің кешенді дербес жұмысы, басты мақсаты және мазмұны болып мамандық профильі бойынша кейбір өзекті міндеттер мен сұрақтарды теория тұрғысынан, сол сияқты қолданбалы сипатта жасау және зерттеу, жан жақты талдау болып табылады.
Слайд 37
37 Диплом жұмысын жазудың мақсаттары : 1. Мамандық бойынша алған теориялық білімдерін толықтыру, арттыру, сондай-ақ осыбілімдерін шаруашылық субъектінің қызметін басқарушылық және қаржылық талдауда,аудиторлық тексеруде және есепті ұйымдастыру барысында нақтытапсырмаларды шешуде қолдану. 2. Ө збетілік жүмысты жүргізу қабілеттілігін арттыру және диплом жұмысын орындаубарысында қарастырылатын сұрақтар мен мәселелерді шешуде қажетті зерттеу әдістемелерін игеру 3. Нарықтық экономика жағдайында студенттің өзбетілік жұмысқа дайындығын айқындау
Слайд 38: Диссертация
Диссертация (лат. d і ssertat і o – талдау, зерттеу ) – ғылыми дәреже алу үшін көпшілік алдында қорғауға даярланған ғылыми еңбек ; ғылыми дәреже алу үшін міндетті әдеби және ғылыми тақырыптарға жазылған шығарманы көпшілік алдында қорғау жүйесі. Неміс тілінде сөйлесетін ортағасырлық елдердің университеттерінде пайда болып қалыптасқан. XVI–XVII ғасырларда бұл жүйе басқа елдерге де тарады. Ресейде машинкаға басылған диссертацияны қорғау ісі 1755 ж. Мәскеу университеті құрылғаннан кейін ұйымдастырылған.