Тосурт, кушто тудо ? 2024 ий Шернур муниципал районысо «Ким Васин л ӱ меш Шернур р ӱ дерандыме книгагудо-влак » муниципал бюджет т ӱ выра т ӧ неж Мустай ял книгагудо
Шукерте ожно, тиде верыште, Тосурт л ӱ ман ял лийын. Ялын олмыжым ончалаш, да сылне вер-ш ö р дене палыме лияш, ме йоча-влак дене тарванышна.
Тосурт ял Микыт корем воктен, изиш кӱшнырак корем мучашыш шумеш шуйнен шинчен. Кумшудö утла суртыш шуын улмаш. Кугу мор чер дене пытен маныт. Тосурт ял пытыме нерген ен-влак йомак семын каласкаленыт. « Тудо жапыште Тосурт ял Савин кугызан тукымжын мончашкышт овда мончаш пураш кошташ тунемын. Овда мончаш олтымым гына ванен. Чылан пурен лекмке, тудат толын шке шотшо дене мончаште шогылтын. Овдан кап-кылже айдеме семынак улмаш, тольык кужу ӱпшö йыр кержалт коштын да йолкопаже шенгек улмаш. Овдаже кушто илен манын йодмылан : « Овда Руй-Мучаш деч тембакырак Абеснур корем курык сангаште вынем кöргыштö илен манеш ». Савин тукымлан овдан мончаш коштмыжо келшен огыл. Нуно овдам пытараш шоненыт, пычал денат лӱэныт, но пуштын сенен огытыл. Овда сырен. Шыдешкымыж дене тудо Савин тукымым да ялым карген : «19 сурт деч молыжо ынже воране »- манын. Варажым овда шкежат шылын. Тидын деч вара Тосурт ялыш мор чер толын. Тудым овда колтен маныт. Мор чер калык коклаште йошкар тӱсан оршо пий лийын коштын, вашлийше ен ваштареш шогалын ӱмбакыже ырлен ончалын, южын ӱмбакыже ырленак чот шӱлалтен колтен, южын ӱмбакыжак тöрштен пурлынак. Тудо оршо пий ден вашлийше ен орен : кыртмен воштылаш але чот шорташ тӱналын, то вашлийше ен дене кредалаш пижын, вара йöралтын да орланен колен. Тосурт ялыште пелыже утла сурт пытен. Кодшо суртышт « Очыни садак пытышаш улына » манын, моло ялыш : Пекул почингаш, Купраныш, Кӱшыл солаш, Кугу Шоркенерыш, Чорпаныш илаш кусненыт. Овда каргыме семын 19 сурт гына кодын. Нуныштат « Тышеч ойырлашак кӱлеш » манын, ялышт деч кӱшкырак шӱргö воктек, Параньга вел татар- влакын У Торъял ден Яран велыш коштмо « Сӱас корно » манме кугу корно кок могырыш шинчыныт. Ялыштлан «Шӱргыял» лӱмым пуэныт. Тосурт ялыште ик сурт гына Кавиш Максым кодын. Тудат ик-кок ий маитлен илымек Шӱргыялыш куснен. Кызыт жапыште Тосурт ял олмышто тушто илыше-влакын идым печыштын агун лаке- влак, оралте йымал кӱ комыляшт, южо вере шолдра шонго пушенге-влак кодыны. (« Мустай ялын историйже » книга гыч ) Тосурт ял верыште таче кечылан ынде нимат кодын огыл. Ял олмо пасуш савырнен. Т ушто шурно лойгалт шочеш, да кайык й ӱ к йонгалтеш. Лач ожнысо семын ший памаш веле йӱдш ö - кечыже йыргыктен йога. Миен лекше ен-влаклан тамле вӱдш ö дене сийлен и лышлан вийым да ӱшаным пуа.
Тау ! Мустай книгагудын вуйлатышыже М.Н.Казанцева ямдылен
