С. Д. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Топ: ТФП 22-005 Д айындаған : Бөлеген Ақмаржан Мамбетәлі Ақнұр Нурмухамбетова Амина Алматы - 2025 Қазақстандағы фармацевтикалық қызметті бақылау және ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің рөлі Тексерген : Егізбаева Ш. А.
МАЗМҰНЫ 1. Кіріспе 2. Қазақстандағы фармацевтикалық қызметтің экономикалық маңызы 3. Фармацевтикалық қызметті бақылайтын негізгі мемлекеттік органдар 4. ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің рөлі 5. Министрлік құрамындағы фармацевтикалық бақылау құрылымдары 6. Фармацевтикалық бақылаудың негізгі бағыттары 7. Дәрілік заттар айналымындағы мемлекеттік саясат 8. Қорытынды 9. Пайдаланылған әдебиеттер 2 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
КІРІСПЕ Фармацевтикалық қызмет – халы қ денсаулығын сақтау жүйесінің ғана емес, ұлттық экономиканың маңызды бөлігі. • Қазақстанда дәрілік заттар нарығы ЖІӨ- нің 1,5–2%- ын құрайды. • Мемлекет үшін басты міндет : халықты қолжетімді әрі сапалы дәрілермен қамтамасыз ету және отандық өндірісті қолдау. Қазақстанда дәрілік заттардың сапасы, қауіпсіздігі мен тиімділігін қамтамасыз ету – мемлекеттік саясаттың басты бағыты. Бұл қызметті бақылау бірнеше мемлекеттік органдарға жүктелгенімен, негізгі рөл ҚР Денсаулық сақтау министрлігіне тиесілі. 3 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
Қазақстандағы фармацевтикалық қызметтің экономикалық маңызы Экономикалық маңызы • Денсаулық сақтау саласына жұмсалатын мемлекеттік шығындардың 30%- ға жуығы дәрілік заттарға тиесілі. • Дәрі бағасының қымбаттауы – халықтың әлеуметтік жағдайына тікелей әсер етеді. • Импортқа тәуелділік – валюталық шығындардың өсуіне алып келеді. • Фармацевтикалық қызметтің дұрыс реттелуі экономикалық тұрақтылық пен әлеуметтік әділеттілікке ықпал етеді. 4 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА Жалпы маңызы Халыққа қолжетімді, сапалы дәрілік заттарды қамтамасыз ету. Дәрі-дәрмектердің сапасыз, жалған түрлерінің алдын алу. Медициналық-фармацевтикалық ұйымдардың қызметін бақылау. Дәрілік заттарды өндіру, сақтау, тасымалдау және сату процесін қадағалау.
Фармацевтикалық қызметті бақылайтын негізгі мемлекеттік органдар ҚР Денсаулық сақтау министрлігі (ДСМ ) – стратегиялық реттеу және бақылауды жүргізетін, негізгі орган. “ Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сараптау ұлттық орталығы ” ШЖҚ РМК – сараптау, тіркеу, стандарттау. Фармацевтикалық бақылау комитеті (ДСМ құрамында ) – лицензиялау, мониторинг, қадағалауды қамтиды. Ұлттық сараптама орталығы – дәрілерді тіркеу, сапа стандарттары. Қаржы министрлігі – кедендік бақылау, салық саясаты, дәрілік заттардың импорты мен экспортына бақылау. Әділет министрлігі – құқықтық негізін қамтамасыз етеді. Ұлттық банк – валюталық саясат арқылы дәрі бағасына жанама әсер етеді. Ішкі істер министрлігі және экономикалық тергеу органдары – жалған дәрілер айналымымен күрес. 5 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің рөлі Фармацевтикалық нарықтағы экономикалық саясатты үйлестіруші орган. Дәрілік заттардың бағасын мемлекеттік реттеу. Тегін және жеңілдетілген дәрілерді сатып алуға арналған бюджет қаржысын бөлу. Инвестиция тарту, отандық өндірісті ынталандыру. Импорттық дәрілерге тәуелділікті азайту. Дәрілік заттар айналымына қатысты стратегиялық саясат жүргізеді. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды тіркеу, сараптау және стандарттау. Фармацевтикалық нарықтағы мониторинг және бақылау. Халықты тегін және жеңілдікпен дәрілік заттармен қамтамасыз ету бағдарламасын іске асыру. 6 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
7 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА Министрлік құрамындағы фармацевтикалық бақылау құрылымдары Медициналық және фармацевтикалық бақылау комитеті – лицензия беру, дәріханалар мен кәсіпорындарды тексеру. Ұлттық сараптама орталығы – дәрілік заттардың сапасын сараптау. СК-Фармация ( бірыңғай дистрибьютор) – тегін дәрілерді сатып алу және тарату.
8 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА Фармацевтикалық бақылаудың негізгі бағыттары Дәрілік заттарды мемлекеттік тіркеу. Сапасыз және жалған дәрілерді анықтау. Импорттық дәрілерді стандарттарға сәйкестігін тексеру. Дәріханалар мен өндіріс орындарын лицензиялау. Дәрілердің бағасын мемлекеттік реттеу.
9 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА Дәрілік заттар айналымындағы мемлекеттік саясат Халық үшін қолжетімді дәрілер тізімін бекіту. Тегін медициналық көмектің кепілдендірілген көлемі шеңберінде дәрілерді қамтамасыз ету. ДДСҰ ұсынымдарына сәйкес сапа стандарттарын енгізу ( GMP, GDP, GPP). Импорттық тәуелділікті азайтып, отандық өндірісті қолдау.
ҚОРЫТЫНДЫ 10 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА Қазақстандағы фармацевтикалық қызметті бақылаудың негізгі органы – ҚР Денсаулық сақтау министрлігі. Министрлік дәрілік заттардың сапасы, қауіпсіздігі, тиімділігі және халыққа қолжетімділігін қамтамасыз етеді. Фармацевтикалық қызмет – экономиканың маңызды саласы, халық денсаулығына да, мемлекеттік бюджетке де әсер етеді. Фармацевтикалық саясаттың тиімділігі – халық денсаулығы мен мемлекет қауіпсіздігінің маңызды кепілі болып, дәрілік заттардың қолжетімділігі мен экономикалық тұрақтылықты береді.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ҚР « Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы » Кодексі (2020 ж.). ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің ресми сайты – www.dsm.gov.kz Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды сараптау ұлттық орталығының мәліметтері. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы ( WHO) материалдары. Фармацевтикалық қызметті мемлекеттік реттеу жөніндегі отандық ғылыми мақалалар. 11 КазНМУ им. С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ ! Алматы қ. Төле би к - сі 94 +7 727 338 70 90 www.kaznmu.kz kaznmu@kaznmu.kz С. Д. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ @ kaznmu https://www.facebook.com/KazNMU https://www.youtube.com/kaznmu
