Инклюзивті білім беру жүйесіндегі арнайы педагогтың құзыреттілігі
Инклюзивті тәжірибе мамандардан жаңаша идея мен білімді талап етеді. Әр түрлі мамандар мен педагогтардың, мүмкіндігі шектеулі балаларға, тәрбие беру мен оқытуының мәні, бүкіл ұжым балалардың жақсы жағдайда білім алуына қатысады. Ұжымда жұмыс жасай отырып, топтың әр мүшесі алдына қойылған мақсат пен тапсырылған жұмысты уақытында орындау керек.
Инклюзивті білім беру жағдайында жұмыс істейтін мұғалімдер үшін басшылыққа алатын педагогикалық принциптер мынандай : - баланың мүдделерін сақтау; - жүйелілік және қолжетімділік, үздіксіздік; - вариативтілік ; - жалпы білім беру ортасына ықпалдасу ; - әлеуметтік серіктестермен өзара іс-қимыл; - табыс жағдайын құру; - адамгершілік ; - шыншылдық; - вариативтілік ; - бейімділік ; дәйектілік; - көмек көрсетудің ұсынымдық сипаты.
Ерекше білім беруді қажет ететін балалармен жұмыс істейтін мұғалім кәсіби-құндылықтық бағдарлардың келесі жүйесін меңгеруі тиіс : адамның жеке басының құндылығын оның денсаулығының ауырлық дәрежесіне қарамастан тану; білім беру нәтижесін оны алуға ғана емес, жалпы ерекше білім беруді қажет ететін баланың жеке басын дамытуға бағыттау ; дамуында бұзылулары бар балалар үшін мәдениет тасымалдаушы және оның трансляторы ретінде өзінің жауапкершілігін сезіну ; үлкен рухани және энергетикалық шығындарды талап ететін ерекше білім беруді қажет ететін балалармен педагогикалық қызметтің шығармашылық мәнін түсіну.
Ерекше білім беруге қажеттілігі бар балалармен жұмыс істейтін педагогтің кәсіби-тұлғалық дайындығының маңызды құрамдас бөлігі – бұл көмек көрсетуге дайын болу. Психологтар көпшілік адамдардың көмекке дайындығы бірдей деп санайды. Эмпатия, жауапкершілік, қамқорлық деңгейі жоғары болған сайын, көмекке дайындық деңгейі соғұрлым жоғары. Адамның көмекке дайындығы тиісті жағдайларда дамиды.
• Мектепке дейінгі және мектептегі, мүмкіндігі шектеулі балалардың сыныптағы, сабақ барысын ұйымдастыру; • Тәрбиешілер кеңесі, музыка мұғалімі, дене шынықтыру мұғалімі, әлеуметтік педагог, қосымша түзету педагогикалық процесі мен топтағы балалар әрекеті бойынша сұрақтарға жауап беру; • Топтық сабақтар мен конференциалды сабақтар методикасы бойынша іріктеуде көмек көрсету; • Мүмкіндігі шектеулі балаларға, коррекциялық, психо -педагогикалық көмек көрсету; • Басқа пән мұғалімдерімен ортақ сабақ (музыка, дене шынықтыру, ЛФК), мүмкінді шектеулі, ақыл-есінде ауытқуы бар балаларға фронтальды индивидуальды сабақ өткізу ; • Педагогикалық диагностика жүргізу ; • Индивидуалды біліммен қамтамасыз ету; • Ұжым міндеті түзету процесіне атсалысу ; • Балаларға диагностикалық тұрғыда білім беру. дефектолог-оқытушы міндеті :
Оқытушы-логопед сөйлеуінде мүкістігі бар балалар мен коррекциялық жұмыс жасайтын маман. Оқытушы-логопед міндеттері: • Тәрбиеленушілерді зерттеп, олардың сөйлеуіндегі деффектілерді анықтау ; • Топтық, индивидуалдық сабақтар өткізу арқылы коррекциялық жұмыстар жүргізу ; • Сөйлеуінде кемістігі бар балаларға, түзету жұмыстарына байланысты, қажетті кеңестер беру. Оқытушы- логопедт ің міндеті
Баланың әлеуметтік, психологиялық, соматикалық жағдайын бір қалыпта сақтау; Ата-аналар мен балаларға, педагогтар мен ұжымға нақты бір қиындықта шешім қабылдауға көмек беру; Психологиялық диагностика жүргізу ; Балалардың дамуындағы (ақыл-есінен, физикалық, эмоционалды) ерекшеліктерін зерттеу; Ата-аналар мен педагогтарға кеңес беру ; Пайда болған психологиялық проблемалар ға коррекциялық түзету жұмыстарын жүргізу ; Ата-аналар мен педагогтардың және балалардың қарым-қатынасы жақсы аурада ұстау; Пән аралық командалардың мүшесі ретінде қызмет ету және жеке даму бағдарламаларын әзірлеуде жұмыс жасау; Топқа бағытталған бағдарламаларды диагностикалау, жоспарлау, әзірлеу және жүзеге асыру ; Педагог-психолог маманның міндеттері :
• Білім беру ұйымы мен тәрбиеленушінің отбасы арасындағы сабақтастықты орнату ; • Тәрбиленушіні зерттеуде және дамуына үлес қосатын индивидуалды бағдарлама барысында атсалысу ; • Баланың қоғамдық ортаға тез сіңісіп кетуі үшін, ата-ана кеңестер беру; • Баланың отбасындағы тәрбиесі мен коғамдық ортасындағы қағидаларын зерттеу ; • Тәрбиеленушіге әлеуметтік көмек ретінде, қайырымдылық қорлары мен әлеуметтік жағдайы төмен жандарға көмек көрсетушілермен, педагогтар мен біріге отырып жұмыс жасау ; • Топтағы тәбиеленушілерге әлеуметтік көмек ретінде, үлкен іс-шаралар өткізу ; Әлеуметтік -педагог міндеттері :
• Өзіне тапсырылған балалардың өмірі мен денсаулықтарына жауапты маман ; • Балалардың жас ерекшеліктеріне қарай оларға, сабақтар, ойындарды жоспар арқылы жүргізу ; • Топтағы балалар, типтік бағдарлама бойынша жақсы білім алуы үшін жағдай жасау ; • Музыка мұғалімі, дене шынықтыру және пән мұғалімдерімен бірлесе отырып, әр-түрлі іс-шаралар мен кештер ұйымдастыру; • Мамандардың кеңесі бойынша, әрбір тәрбиеленушімен индивидуалды жұмыс жасау ; • Тәрбиеленушілердің ата-аналарымен біріге отырып жұмыс жасау ; • Топтағы балалардың ерекшеліктерін ескере отырып, олармен индивидуалды түрде бағдарламаға сай жұмыс жасау ; Мұғалім (педагог-тәрбиеші) міндеттері :
- педагог, психолог, медбике жұмысты біріге отырып жасайды ; - ұжымның білім беруінде психолог, медбике, педагог, консилиумды координациялық жұмысы ; - Психолог, медбике, педагог консилиуымын өткізу жайлы жоспарлау ; - Индивидуалды білім беру жоспары ( индивидуалды турде баланы дамытуға арналған бағдарлама ) және оны дамыту ; - Ата-аналармен администраторларға психо -медико- педагогикалық қабылдаған шешімді жеткізу. Басқарушы маманның білім берудегі функциялары :
Назарларыңызға рақмет!
