Оба (лат. пестіс – кенеттен басып кіру) – аса қауіпті зоонозды табиғи ошақты карантиндік жұқпалы ауру. Обаның өкпелік, ішектік, тері-бубондық, септикалық түрлері болады. Себебі Үерсініа рестіс, бактериялық тобына жататын табиғи - ошақты жұқпалы ауру; адамға жанасу, ауа - тамшы және алиментарлық жолмен жұғады, сонымен қатар тасымалдаушылар - бүргелер арқылы жұғады карантиндік инфекцияға жатады. [1]
Оба таяқшасы (Ерсініа пестіс) пішіні жұмыртқа тәрізді, ұсақ, қозғалмайды, талшықтары болмайды, спора түзбейді, анилинді бояғыш заттармен тез боялады. Кемірушілер денесінде 4 – 5 ай, бүргелерде 1 жылға дейін тіршілік етеді. Жұғу жолдарына қарай обаның бірнеше түрі бар. Мысалы, ауалы-тамшылы жолмен жұққанда өкпе обасы; тағам арқылы – ішек обасы; жанасу арқылы (мал сойғанда, терісін сыпырғанда, т.б.) не трансмиссивтік (бүрге шаққанда) жолмен жұққанда тері-бубон обасы, сирек септик. түрлері дамиды. Ауру тез тарайды. Ауру қоздырғышы сау адамға науқас адамнан жұғады.
Аурудың жасырын кезеңі бірнеше сағаттан 3 – 6 күнге дейін созылады. Ауру аяқ астынан басталады, науқастың температурасы 39 – 40°С-қа көтеріліп, басы айналады. Организмнің күшті улануынан адам құсып, іші өтеді, есінен танып, үрей, ұйқысыздық пайда болады. Ауру асқынған жағдайда нау-қас өледі. Ал тері-бубон обасында бүрге шаққан жерге жақын орналасқан лимфа безі ісініп, бұршақ дәніндей қызыл түсті бөрткен (іші қанды іріңге толы) пайда болады. Бөрткен жарылып жараға айналады. Аурудан алдын ала сақтандыру үшін ауру шыққан жерлерге эпизоотол. және эпидемиол. тексеру жүргізіледі; сол аймақтағы тұрғындардың денсаулығы үнемі бақылауда болады; ауру ошағы дамыған жерге дератизац., дезинсекц. және дез-инфекц., сан.-ағарту жұмыстары жүргізіледі; шет елге баратын жолаушыларға обаға қарсы вакцина егіліп, ал келушілерге арнайы бақылау жүргізіледі
Емі комплексті, сонымен қатар режим, диета. Этиотропты ем: (стрептомицин, левомицетин, тетрациклин, бактрим, гентамицин, мономицин және т.б.) моно- немесе политерапия түрінде 7-10 күн аралығында. Патогенетикалық ем ( гемодез, альбумин, реополиглюкин, трентал, солкосерил және т.б.) және симптоматикалық ем. Этиотропты терапиясы ерте және уақытында болуы керек. Болжамы : жазылу летальді ( этиотропты емнің уақытында басталуына байланысты ). Ауруханадан шығару ережесі : Обамен ауыратын науқастар клиникалық және бактериологиялық жазылу (бубон ішіндегісін ) бубонды түрінде және қақырықты ( өкпелік түрінде ) бактериологиялық зарттеулерінің теріс нәтижелері кезінде шығарылады.
Ауруды ң алдын алу Аурудан алдын ала сақтандыру үшін ауру шыққан жерлерге эпизоотол. және эпидемиоТабиғатта түрлі кемірушілер арқылы тараладыл. тексеру жүргізіледі; сол аймақтағы тұрғындардың денсаулығы үнемі бақылауда болады ; ауру ошағы дамыған жерге дератизац., дезинсекц. және дез-инфекц., сан.-ағарту жұмыстары жүргізіледі; шет елге баратын жолаушыларға обаға қарсы вакцина егіліп, ал келушілерге арнайы бақылау жүргізіледі. Емі : науқас адамды арнайы ауруханаға жатқызып, патогенетик. (әр түрлі ерітінділер құю ), этио-тропты (антибиотиктердің бірнеше түрін бірден енгізу ), гормондық препараттармен емдеу ;
