ПСИХОЛОГИЯЛЫ Қ АТМОСФЕРА ОРНАТУ « Кубик» әдісі бойынша жағымды психологиялық ахуал орнатады «Фигура пішіні» бойынша топқа бірігеді
2 Үй тапсырмасы
3
Тақырыбы: «Реакция теңдеуі бойынша қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын, басқа заттың массасы белгілі жағдайда зат массасын есептеу» Пәні : химия Сыныбы : 9
5 9.2.3.2 - қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын басқа заттың масссасы белгілі жағдайда реакция теңдеуі бойынша зат массасын есептеу Оқу мақсаты Ба ғалау критерийлері қоспаның белгілі бір массалық үлесін құрайтын басқа заттың масссасы белгілі жағдайда реакция теңдеуі бойынша зат массасына есептеулер жүргізеді
6 Химиялық реакция те ңдеулер бойынша есептеулер Есеп шығару кезінде алгоритмнің дұрыс ретін құру, ол есепті өз бетінше шығаруға үйретеді
7 Химиялық реакция те ңдеулер бойынша есептеулер Есеп шығару алгоритмі Есепті шартын мұқият оқып, қысқаша өрнектеу Есепті шығаруға қатысты химиялық реакция теңдеулерін жазып, теңестіру. Теңдеу бойынша берілген және есептеп табуға қажетті заттардың сандық сипаттамаларын (n, M r,M,m,V) тауып, теңдіктің астына жазу. Таза заттың массасын анықтаңыз. Таза заттың массалық үлесін есептеңіз. Тұздың массасын есептеңіз. Есептің жауабын жазу.
8 Есептеу жүргізуге арналған формулалар
9 Есеп шығарып үйренейік: Тапсырма №1 Құрамында 2 % қоспасы бар 20г коксты жаққанда көміртек ( IV) оксидінің қандай көлемі түзіледі (л) Берілгені : m (кокс ) =20г W ( қоспа )=2% Т/к: V СО 2 =? Ш ешуі : Реакция теңдеуі : С + О 2 = СО 2
10 Есеп шығарып үйренейік: 1.Таза заттың массалық үлесін есептейміз W таза зат =100%-2%=98% m ( таза кокс) = 20 *0,98% = 19,6г 2.Кокстың зат мөлшерін есептейміз n=m/ M; Mr = M; Mr (C) = 12; M(C) = 12 г/моль n(C) = 19,6 г/ 12 г\моль= 1,63 моль 3. Сәйкесінше көмірқышқыл газының зат мөлшерін есептейміз 1,63 моль – x моль 1 моль – 1 моль x = 1,63 моль 4. газдың көлемін есептейміз : V = n. Vm ; V ( СО 2 = 22,4 л\моль. 1,63 моль= 36,512л Жауабы : V ( СО 2 ) =36,512 л
11 Тапсырма №2 Құрамында 5% қоспасы бар 50г кальций оксиді тұз қышқылымен әрекеттескенде түзілген кал ь ций хлоридінің массасын есептеңіз Берілгені: Шешуі: m(СаО) = 50г СаО + 2 HCI = CaCI 2 + H 2 O W (қоспа) = 5% 1.Таза заттың массалық үлесі m ( CaCI 2 ) - ? W % таза зат =100%-5%=95% m (СаО таза. ) = 50 *0,95% = 47,5г 2. Кальций оксидінің зат мөлшері: n=m/ M; Mr = M; Mr(CaO) = 40+16= 56 M ( CaO ) = 56г/моль n ( CaO ) = 47,5г/ 56 г\моль= 0,85моль
12 Тапсырма №2 3. Тұздың зат мөлшері 0,85моль – x моль 1 моль – 1 моль x = 0,85 моль 4. Тұздың массасын есептейміз m = v. M ; Mr ( CaCI 2 ) = 40 + 35,5. 2 = 111; M ( CaCI 2 ) = 111г/моль ; m ( CaCI 2 ) = 111г\моль. 0,85 моль= 94,12г Жауабы : m ( CaCI 2 ) =94,12 г.
13 Тапсырма №2 Е септі оқыңыз Есепті шешіңіз Жауабын тексеріңіз Бекіту тапсырмасы Массасы 30 кг әктасқа тұз қышқылымен әсер еткенде, 5,6 м 3 (қ.ж.) көмірқышқыл газы түзіледі. Табиғи әктастағы қоспаның массалық үлесін есептеңдер.
14 Дұрыс жауап Жүретін химиялық реакцияның теңдеуін құрамыз: х кг 5,6м 3 СаСО З + 2НС l = СаС l 2 + СО 2 + Н 2 О ν 1 моль 1 моль М 100 кг/моль V M 22.4 м 3 /моль m 100 кг V 22.4 м 3 2) Теңдеуге сәйкес пропорцияқұрып, әктастағы таза кальций карбонатының массасын табамыз:
15 Дұрыс жауап 3) Табиғи әктастағы қоспаның массасын тауып, оның массалық үлесін есептейміз: осыдан ω (қоспа) =5/30*100%=16,67% Жауабы: 16,67%
16 Оқу тапсырмасы 4-тапсырма. Құрамында 10% жанбайтын қоспасы бар 20 г көмір жанғанда неше литр (қ.ж.) көмірқышқыл газы бөлінеді? Берілгені: Шешуі : С+ О 2 = CO 2 w(қоспа) = 10% Реакцияға түсетін таза заттың m (C) = 20 г массасын есептеу: 100% - 10 % = 90% (С) V ( CO 2 )-? Реакция теңдеуі бойынша бөлінген газдың көлемін есептейміз: V = 1,5 * 22,4 = 33,6 л Жауабы: V ( CO 2 ) = 33,6 л
17 Оқу тапсырмасы 5-тапсырма. Құрамында 15% қоспасы бар 50кг темір( II) оксидін толық тотықсыздандыруға қажетті көміртектің массасын есептеңіз. Жауабы :7,08кг
18
