Еуразия аграрлы қ колледжі Арнайы пәндер оқытушысы: Берікбай Г.Б. Алматы 2020 ж
SQL (Structured Query Language) - бұл құрылымдық сұраныстар тілі. Ол реляциялық деректер қорында мәліметтерді құру және өңдеу құралдарын береді. Компьютерлік технологиялардан ерекшелігінен тәуелсіздігі және SQL-ді реляциялық мәліметтер қорының технологиясы облысындағы өндіріс жетекшілерімен қолдауы оны деректер қорының стандартты тіліне айландырды. SQL тілі деректер қорының реляциялық типімен ғана жұмыс істейді.
SQL қалай жұмыс істейді? SQL – реляциялық деректер базасына бағытталған арнайы тіл. Сіз әмбебап бағдарламалау тілін қолданып, істеу керек жұмыстардың барлығын С тілінде реляциялық деректар базасын құру үшін, сізге басынан бастап бастау керек. Сізге кесте деп аталатын нысанды анықтап алу керек.
SQL -дің түрлері SQL интерактивті және ендірілген болып екіге бөлінеді. Көбінесе, екеуі бірдей жұмыс жасайды, тек әр түрлі жағдайда пайдаланылады. 1. Интерактивті SQL тікелей деректер қорымен жұмыс істеу үшін пайдаланылады. SQL тілінің бұл түрінде сіз команданы енгізген кезде, ол дереу орындалып, сіз жауабын дереу көре аласыз.
2. Кірістірілген SQL әдетте (мысалы, COBOL немесе Паскаль сияқты) кейбір басқа тілде жазылған бағдарламалардың ішінде орналастырылған SQL командаларынан тұрады. Бұл бағдарламаларды қуатты және тиімді етеді. Алайда, бұл тілдермен жұмыс істеу, SQL құрылысының және деректер базасын басқару стилінің құрылыстарының өзгерулеріне алып келеді.
SQL мәліметтерінің тип тер і
Сандық типтер : Бүтін санды типтер ; Белгіленген нүктелі заттық типтер ; Жүзуші нүктелі заттық типтер; Белгіленген және айнымалы ұзындықты екілік жолдар ;
Деректер қорын құруға арналған SQL командалары Команда Сипаттауы CREATE DATABASE ДҚ АТАУЫ ; деректер қорын құру SHOW DATABASES ; құрылған деректер қорларын қарастыру USE Д Қ АТАУЫ ; Құрылған деректер қорын таңдау CREATE TABLE кесте атауы(<ДҚ өрістерін сипаттау>); создание таблицы базы данных AUTO_INCREMENT Реттік нөмірді қою PRIMARY KEY Бастапқы кілт орнату FOREIGN KEY Сыртқы кілт орнату INDEX НЕМЕСЕ KEY Индекс құру INSERT INTO кесте аты ( өрістердің тізімі ) VALUES ( мәндердің тізімі ), …, ( мәндердің тізімі ); Кестеге бірнеше жолдарды енгізу ALTER TABLE ДҚ құрылымын өзгерту ALTER TABLE Student ADD COLUMN Address char(30); Student кестеге Address жаңа өріс (30 символдан тұратын ) қосылады. ALTER TABLE кесте аты RENAME кестенің жаңа аты ; Кесте атын өзгерту DELETE FROM кесте аты [WHERE шарт ]; Кестеден деректерді жою DELETE FROM student WHERE kodStud=11 ; SHOW TABLES; Student кестеден 11 кодты студент туралы барлық ақпаратты жою Кесте құрылымын қарастыру CLOSE DATABASE Ағымды деректер қоры файлдарын жабу DROP DATABASE Деректер қорыны жою DROP TABLE Деректер қорының кестесін жою UPDATE Кестенің бір не бірнеше жолдарды модификация лау LOAD DATA INFILE Файлдан кестеге деректерді енгізу
SQL мәліметтерінің тип тер і Деректер тип і Түйінді сөз Диапазоны жолдық VARCHAR TEXT 255 символ дан аспайды 65535 символдан аспайды бүтін сандық SMALLINT -32 768 д ейін 32 767 бөлшек сандық DECIMAL, N umeric Float Double Жол түрінде бөлшек сан Жылжымалы нүктеме күнтізбелік DATE TIME ГГГГ-ММ-ДД форматта ЧЧ:ММ:СС форматта
ДҚБЖ ішкі тілдері Деректер қоры құрылымын сипаттауға арналған Деректерді таңдау мен жаңартуға арналған
Мәліметтерді сұрау және нәтиже алу процесі деректер қорында сұраныстар деп аталады, яғни сұраныстардың құрылымдық тілі. Қатынастарға қолданылатын, сұраныстарды арнайы операторлармен бейнелеуге мүмкіндік беретін алгебралық тілдер Предикаттарды санау тілдері, берілген қатынастар жиынтығынан жаңа қатынасты анықтайтын, ережелер жиынтығы Реляциялы ДҚ-сы теориясының пайда болуы екі кластарға бөлуге болатын, сұраныстар тілінің қатарын өндіруге түрткі болды:
SQL жұмысының сұлбасы
Сұрау салу дегеніміз не? Сұрау салу деп – біздің деректер қоры бағдарламасына беретін, яғни кестеден алынған нақты ақпаратты жадқа берілгендігін хабарлайтын команда. Бұл ақпарат, әдетте, сіз көп қолданатын компьютер немесе терминал экранына тікелей жіберіледі, ал көп жағдайда, принтерге жіберіп, компьютер жадысының объектісі ретінде файлда сақтауға болады, және басқа команда немесе процесс үшін арналған анықтамалық ақпарат ретінде де елестетуге болады.
Сұраулар қайда қолданады? Әдетте, сұраулар DML тілінің бір бөлігі ретінде қолданылады. Алайда, сұраулар кестедегі ақпаратты өзгеріссіз қалдыратындықтан, біз деректер қоры мазмұнын жай ғана көрсетіп қана қоймай, сонымен бірге оларды DML тілі командасы арасынан әрекет ететін жеке санат ретінде қарастырамыз. SQL тіліндегі барлық сұраулар бір реттік командадан тұрады. Бұл команданың құрылымы өте қарапайым, себебі сіз оны өте күрделі бағалаулар мен мәліметтерді өңдеуді орындаған кезде кеңейтуіңіз керек. Бұл команда SELECT (таңдау) деп аталады.
SELECT (таңдау) командасы Ең қарапайым түрде, SELECT (таңдау) командасы кестеден ақпаратты алу үшін деректер қорына тапсырады. Мысалы, сіз Сатушылар кестесін құру үшін келесі операцияны орындайсыз: SELECT snum, sname, sity, comm FROM Salespeople; Бұл сұраудың шешімі келесі суретте көрсетілген:
=============== SQL Execution Log ============ | SELECT snum, sname, sity, comm | | FROM Salespeople; | | =========================================| | snum sname city comm | | ------ ---------- ----------- ------- | | 1001 Peel London 0.12 | | 1002 Serres San Jose 0.13 | | 1004 Motika London 0.11 | | 1007 Rifkin Barcelona 0.15 | | 1003 Axelrod New York 0.10 | ==========================================
Егер сіз кестенің әр бағанын көргіңіз келсе, міндетті түрде қолданылмайтын қосымшаларды пайдалана аласыз. Солардың бірі - жұлдызша (*). Оны бағандардың толық тізімін шығару үшін келесі түрде пайдалануға болады: SELECT * FROM Salespeople; Бұл да біздің жоғарыдағы көрсетілген нәтижеге әкеледі.
SELECT сипаттамасы Жалпы айтқанда, SELECT командасы SELECT кілттік сөзінің _ белгісімен сүйемелденуінен басталады. Содан кейін үтір арқылы ажыратылған бағандар тізімі шығуы керек.
SELECT sname, comm FROM Salespeople; =============== SQL Execution Log ============ | SELECT snum, comm | | FROM Salespeople; | | ===========================================| | sname comm | | ------------- --------- ----------- ------------- ------------ --------| | Peel 0.12 | | Serres 0.13 | | Motika 0.11 | | Rifkin 0.15 | | Axelrod 0.10 | ===============================================
РЕФЛЕКЦИЯ
Бақылау сұрақтары 1 MY SQL ДҚБЖ ішкі тілдері ? 2 DML не үшін қолданылады ? 3 ДҚ құру о ператор ы? 4 Құрылған ДҚ қарастыру о ператор ы? 5 Құрылған ДҚ таңдау к оманда сы? 6 Ағымдағы ДҚ-нің файлдарын жабу к оманда сы? 7 ДҚ жою к оманда сы? 8 ДҚ кестесін құру к оманда сы? 9 Кесте құрылымын қарастыру к оманда сы? 10 Файлдан кестелерді деректерді толықтыру к оманда сы?
