Аналогты электронды құрылғылар жайлы түсініктер Кіріспе Аналогты электронды құрылғы деп электрондық аспаптардың негізінде жасалған, аналогты электр сигналдардын күшейтетін, түрелендіретін және өңдейтін құрылғыны айтады.
Аналогты сигнал әр түрлі уақыт кезеңінде шексіз сан мәндері бар үздіксіз функция түрінде беріледі. Аналогты электронды құрылғы екі үлкен топқа бөлуге болады: 1) күшейткіштер; 2) күшейткіштер негізінде жасалған құрылғылар.
Сигналдардың түрі
Электрондық күшейткіш - электрлік сигналдарды, олардың формасын өзгертпей, сырытқы қоректену көзінің энергиясының арқасында, қуатын ұлғайтып күшейтетін құрылғы. Күшейткіштер негізінде істелген құрылғылар - электрлік сигналдарды генерация жасайтын – сигнал генераторлары, кедергілер мен электрлік сигналдарды түрлендіретін және өңдейтін, құрылғылар.
Электрондық күшейткіш деп электрлік сигналдарды, олардың формасын өзгертпей, қоректену көзінің энергиясының арқасында, қуатын ұлғайтып күшейтетін құрылғыны айтады.
Сигнал генераторы - нақты қасиеті және берілген сипаттамасы мен параметрлері бар, электрлік сигнал алуға мүмкіндік беретін құрылғы. Сигналдарды түрлендіру құрылғысы - әдейі кері байланысы бар күшейткіштер негізінде жасанылады, мысалы: қосқыштар, интнгралдауыштар, дифференциалдуыштар, логарифмдеуіштер...
Сонымен кез келген а налогты электронды құрылғының құрамында күшейткіш бар. Сондықтан ең бірінші күшейткіштерді оқып зерттеуімз керек. Кедергі түрлендіргіштер құрылғысы – әр түрлі кері байланыстары бар күшейткіштер негізінде жасалады. Бұл құрылғылар кедергінің типін немесе сипаттамасын өзгертеді.
1.1 Күшейткіштің құрылым схемасы 1 Күш е йткіштер
Күшейту процессінің мақсаты, қоректену көзінің энергиясын күшейткіштің шығыс сигналының энергиясына түрлендіруде болып табылады. Электрлік сигналдарды күшейту үшін күшейту элементтері - биполярлық транзисторлар, өрістік транзисторлар және интегральдық микросхемалар кеңінен қолданылады.
1.2 Күшейткіштердің көрсеткіштері (параметрлері).
1.3 Күшейткіштің сипаттамалары Амплитудалық (АС) 1 – идеалды; 2 – реалды
Амплитудалы - жиілікті сипаттама (АЖС) 1, 2 – реалды; 3 – идеалды.
Нормаланған амплитудалы - жиілікті сипаттама
Күшейткіштің кірісіндегі кернеудің диаграммасы ( а ) және өтпелік сипаттамасы ( б ): 1 – тұрақты токтың күшейткіші ; 2 – айнымалы токтың күшейткіші. 1.4 Өтпелік сипаттамасы (ӨС)
1.5 Сигнал көздері Идеалды кернеу көзі Реалды ток көзі
Реалды кернеу көзі Реалды ток көзі
Сигнал көзі - микрофонның құрылымы : а - көмірден ; б - электромагниттен ; в - электродинамикалық ; г - таспалық ; д - конденсаторлық ; е – пьезоэлектрлік.
Жүктемеге мысал
Жүктемеге мысал
1.6 Күшейткіштерді топтау Электронды күшейткіштер Міндеттері бойынша Каскадтардың саны бойынша Жұмыс жиілігінің диапозоны бойнша Жиілік диапазонының ені бойынша Күшейтілетін сигналдың түрі бойнша Каскадтардың өз ара байланысы бойынша Күш е йткіштер
Міндеттері бойынша Кернеу күшейткіші Ток күшейткіші Қуат күшейткіші Күш е йткіштер
Каскадтардың саны бойынша Бір каскадты күшейткіштер Көп каскадты күшейткіштер Күш е йткіштер
Күшейтілетін сигналдың түрі бойнша Аналогты күшейткіштер Импульстік күшейткіштер Күш е йткіштер
Жиілік диапазонының ені бойынша Тұрақты токтың күшейткіштері Дыбыс жиілігінің күшейткіштері Өте жоғары жиіліктік күшейткітер Жоғары жиіліктік күшейткіш Резонанстық күшейткіштер Күш е йткіштер
Тікелей байланысты Сиымдылық арқылы байланысты Трансформатор арқылы байланысты Резонанс контуры арқылы байланысты Каскадтардың өз ара байланысы бойынша Күш е йткіштер
Кернеумен берілетін тізбектелген кері байланысы бар күшейткіштер
Токпен берілетін тізбектелген кері байланысы бар күшейткіштер
Токпен берілетін паралелльді кері байланысы бар күшейткіштер
Кернеумен берілетін паралелльді кері байланысы бар күшейткіштер
Токпен берілетін тізбектелген кері байланысы бар бір каскадты күшейткіш
Токпен берілетін тізбектелген кері байланысы бар бір каскадты күшейткіш
Кернумен берілетін параллель кері байланысы бар бір каскадты күшейткіш
Кернеумен берілетін тізбектелген ортақ кері байланысы бар екі каскадты күшейткіш
Токпен берілетін параллель ортақ кері байланысы бар екі каскадты күшейткіш
