Орындаған : Алдыбаева Айгерім Топ: 337ЖМ Қабылдаған: Ильясов Б.Б Нұр-Сұлтан, 2022ж «Астана медицина университеті» КеАҚ Клиникалық эпидемиология және дәлелдемелі медицина кафедрасы
Кіріспе Негізгі бөлім: Оперативті және ретроспективті эпидемиологиялық диагноздар Эпидемиологиялық диагностика ЭД сатылары Эпидемиологиялық семиотика Диагностикалық техника Эпидемиологиялық ойлау Қорытынды Қолданылған әдибиеттер тізімі
Эпидемиологиялық диагноздың клиникалық диагноздан түбегейлі айырмашылығы - клиникадағы зерттеу диагностикасының объектісі-науқас адам, ал эпидемиологияда – эпидемиялық процесс жүретін халық. Егер клиникалық диагноз жеке науқастың ауруының мәні туралы медициналық қорытынды болса, онда эпидемиологиялық диагноз – бұл профилактикалық және эпидемияға қарсы шараларды ұтымды ету және эпидемиологиялық болжамды әзірлеу мақсатында зерттелетін уақыт аралығында белгілі бір популяциялар арасындағы эпидемиологиялық жағдайды және оның белгілі бір аумақтағы себептерін бағалауды қамтитын логикалық формула
Оперативті және ретроспективті диагноздар 01 Оперативті Б елгілі бір аумақтағы эпидемиологиялық жағдайды тез және уақтылы бағалау болып табылады және эпидемиялық процесті басқару бойынша жедел шешімдер қабылдау мақсатында үздіксіз жиналатын ақпаратты талдау негізінде әрбір осы уақыт кезеңі болып табылады. 02 Ретроспективті Б ұл эпидемиологиялық жағдайды алдын-алу және эпидемияға қарсы шараларды жетілдіру және эпидемиологиялық жағдайды болжау мақсатында зерттеу сәтінен едәуір бұрын ( мысалы, күнтізбелік жылдың соңында ) бағалау. Ретроспективті диагноз көбінесе болжамды ақпарат көзі және хирургиялық диагнозды құрудың бастапқы нүктесі болып табылады.
Эпидемиологияның эпидемиялық жағдайды бағалау процесінің мазмұнын, әдістерін және дәйекті кезеңдерін көрсететін бөлімі. Басқаша айтқанда, бұл эпидемиологиялық деректерді талдау, оларды жалпылау және түсіндіру ( яғни, олардың мағынасын ашу ) арқылы эпидемиологиялық диагноз қою процесі
Эпидемиологиялық диагностиканың мәні - эпидемиялық процестің биологиялық және әлеуметтік ішкі жүйесін сипаттайтын өзіне тән белгілердің жиынтығы бойынша зерттелетін эпидемиялық процесті бағалаудан тұрады. Әрбір жағдайда диагностикалық зерттеудің барлық күрделі жолы профилактикалық және эпидемияға қарсы іс-шараларды ұтымды таңдауға немесе оларды түзетуге және эпидемиологиялық болжамды құруға негіз болатындай эпидемиялық жағдайды бағалаумен аяқталуы керек. Эпидемиологиялық диагноз қою процесі мақсатты тұжырымдаудан, аурушаңдықтың себеп-салдарлық байланыстары және оны анықтайтын факторлар туралы жұмыс гипотезаны әзірлеуден басталады
2 1 3 Зерттелетін жағдайдағы себеп-салдарлық байланыстар және оны анықтайтын факторлар туралы жұмыс ( алдын ала) диагностикалық гипотезаны тұжырымдау. Таңдалған гипотезаның статистикалық сынағы.Таңдалған гипотезаның осы инфекцияның эпидемиологиясы туралы заманауи идеяларға сәйкестігін тексеру және эпидемиялық процестің сандық және сапалық көрсеткіштерін салыстырмалы логикалық зерттеу арқылы себеп-салдарлық байланыстарды ашу. Соңғы эпидемиологиялық диагнозды тұжырымдау. Профилактикалық және эпидемияға қарсы жұмыстарды оңтайландыру бойынша ұсыныстар әзірлеу. Эпидемиологиялық жағдайдың болжамын әзірлеу
эпидемиологиялық семиотика диагностикалық техника эпидемиологиялық ойлау 2 1 3 эпидемиялық процестің жекелеген белгілерінің диагностикалық ақпараттылығын оқыту ; эпидемиологиядағы диагностикалық зерттеу әдістері ; эпидемиологиялық диагностика процесінде қолданылатын логикалық әдіс
Эпидемиялық процестің белгілері ( параметрлері, көрсеткіштері, көріністері ) және олардың диагностикалық мәні туралы ілім. Белгілі бір аумақтағы эпидемиологиялық жағдайды зерделеу кезінде эпидемиялық процестің белгілері (" симптомдар ") - бұл халықтың әртүрлі топтары арасында уақыт бойынша, аумақ бойынша аурулардың ( тасымалдаушылықтың, өлімнің ) таралуын сипаттайтын және әрбір жұқпалы аурудың эпидемиологиясының заңдылықтарын көрсететін қарқынды және экстенсивті көрсеткіштер
сырқаттанушылық деңгейі ( тасымалдаушы, өлім-жітім,); жылдар бойынша сырқаттанушылық динамикасының сипаты ; осы көрсеткіштердің жыл ішіндегі таралу сипаты, оның ішінде маусымдық көтерілу қарқындылығы ; фокус ( бір мезгілде пайда болған ошақтардың пайда болу уақыты / саны, уақыт бойынша ошақтардың пайда болу динамикасы, бір және бірнеше аурулары бар ошақтардың таралуы )
аумағы бойынша ( зерттеу міндеттеріне байланысты – әлемде, мемлекет немесе оның жекелеген өңірлері шегінде – республика, облыс, аудан, сондай-ақ жекелеген елді мекен шегінде ); қала және ауыл тұрғындары арасында ; әр түрлі жас топтары бойынша ; жынысы бойынша ; әр түрлі кәсіби топтар бойынша ( бірыңғай сабақ түрімен немесе жұмыс орнымен біріктірілген науқастар саны ; ұйымдасқан балалар ұжымына баратын және бармайтын балалар ); халықтың әртүрлі тұрмыстық, этникалық және өзге де топтары бойынша
Эпидемиологиядағы диагностикалық әдіс-бұл эпидемиологиялық диагностика процесінде қолданылатын әдістердің жиынтығы. Диагностикалық техникаға нәтижелердің байланысы туралы гипотезаларды құрудың және сынаудың графикалық және статистикалық әдістері жатады.
эпидемиялық процестің статистикалық белгілерін талдау ( қарқындылығы, науқастардың уақыт бойынша, аумақ бойынша және халықтың әртүрлі топтары арасында таралуы ); науқастарды клиникалық зерттеу ; инфекциялар қоздырғыштарының берілу көздері мен факторларын, сондай-ақ халықтың иммунологиялық мәртебесін зертханалық ( микробиологиялық, паразитологиялық, иммунологиялық және т. б.) зерттеу халықтың табиғи және әлеуметтік жағдайларын зерттеу, олардың арасында осы эпидемиялық процесс дамуда. 02 01 02 01
" Эпидемиологиялық ойлау " ұғымы эпидемиологтың кәсіби қызметі процесінде ойлауының өзіндік ерекшеліктерін көрсетеді. Эпидемиологиялық ойлаудың әдіснамалық принциптері танымның жалпы теориясына негізделген. Объективті шындықты танудың бір түрі бола отырып, эпидемиологиялық ойлау диалектикалық материализм әдіснамасында өзінің негіздемесін табады.
таным объектісі мен пәні ; эпидемиологтың алдында тұрған міндеттер ; эпидемиологиялық әдіс ; эпидемиологиялық тәжірибе
Эпидемиологиялық әдіс бұл"эпидемиологиялық тәртіп құбылыстарының, яғни адамның жұқпалы ауруларының пайда болуы, таралуы, алдын-алу және жоюдың толық талдауы мен синтезін қамтамасыз ететін әдістер мен әдістердің нақты жиынтығы ". Эпидемиологиялық тәжірибе теориялық және практикалық білімнің синтезі, профилактикалық және эпидемияға қарсы жұмыс әдістерін игеру және эпидемиологиялық ойлау дағдыларын жинақтау нәтижесінде пайда болады. Эпидемиологияның объектісі ( таным пәні ) эпидемиялық процесс. Эпидемиологияның алдында тұрған міндеттер эпидемиология пәнінің ерекшеліктерімен анықталады, яғни. эпидемиялық процесстің
Эпидемиологиялық диагностика- эпидемиологиялық процестің нақты көріністері, оның даму себептері мен жағдайлары бойынша эпидемиологиялық жағдайды бағалау процесінің мазмұнын, әдістерін және дәйекті кезеңдерін көрсететін эпидемиология бөлімі.Оның түпкі міндеті осы эпидемиологиялық жағдайдың пайда болу себептерін, жағдайлары мен тетіктерін ашу, эпидемиологиялық болжамды әзірлеу, профилактикалық және эпидемияға қарсы іс-шараларды жоспарлау мен жүзеге асыруды ұтымды ету мақсатында осы эпидемиялық процестің даму тенденциясын бағалау болып табылады.Қазіргі кезеңде эпидемияға қарсы қызметін туындаған эпидемиялық ошақтарды жою жөніндегі жұмыстан олардың пайда болуының алдын алу жөніндегі жұмысқа қайта бағдарлау жүзеге асырылады. Осыған байланысты эпидемиологиялық диагностика теориясы қарқынды дамып аймақтық деңгейде ретроспективті және перспективалық эпидемиологиялық талдау тәжірибеге енгізілуде
Д әлелді медицинадағы сұрақтар мен жауаптар-Дербісалина Г.А., Махаметова М.Г., Ахметова Д.Н, Бекбергенова Ж.Б. Дәлелді медицина Негіздері Дербісалина Г.Ә 3-Клиническая-эпидемиология. pdf (tma.uz ) ЭПИДЕМИОЛОГИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ КАК МЕТОД НАУЧНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ В МЕДИЦИНСКОМ ОБРАЗОВАНИИ - Современные проблемы науки и образования (сетевое издание) (science-education.ru ) UMP_MBF.pdf (kazangmu.ru)
