Орында ған: Жайлаубаева Нұрай Тексерген:Боранбаева Асия
Фотометрия Фотометрияның маңызы Фотометрияның негізгі принциптері Жарықтың таралуы мен өлшеу әдістері Фотометрияның қолдану салалары Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер
Фотометрияның негізгі ұғымдарын түсіндіру:Жарықтық, жарық ағыны, жарық күшінің өлшем бірліктерін анықтау. Фотометрияның принциптерін зерттеу:Жарықтың таралу заңдарын және жарықтың басқа беттермен әсерлесуін түсіну. Фотометриялық құралдар мен әдістерді қарастыру:Люксметр мен фотометрдің жұмыс принциптері мен қолданылуын зерттеу. Жарықтың таралуын және қарқындылығын есептеу әдістерін үйрену:Жарықтық пен жарық ағынын есептеу үшін формулаларды меңгеру. Фотометрияның қолдану салаларын анықтау:Ғимараттарды жарықтандыру, цифрлық фотография және астрономия саласындағы фотометрияның маңызын көрсету.
Фотометрия – жарықтың қасиеттерін, оның таралуын және әсерін өлшеумен айналысатын ғылым. Бұл сала жарықтың көрінетін бөлігін зерттейді, яғни адам көзіне түсетін жарықтың ағымы, жарықтық деңгейі, жарықтандыру және жарықтың интенсивтілігі сияқты параметрлерді өлшейді.Фотометрия адамның көзінің жарыққа сезімталдығын ескере отырып, жарық көздерінің тиімділігін, сапасын және жарықтандыру жүйелерінің функционалдық мүмкіндіктерін зерттейді. Бұл ғылым көптеген салаларда, мысалы, жарықтандыру, астрономия, энергетика және құрылыс салаларында қолданылады.
Фотометрияның маңызы зор : Ғылым мен техникада жарықтың қасиеттерін зерттеу. Архитектурада тиімді жарықтандыру жүйелерін құру. Цифрлық фотографияда жарықтықты өлшеу және экспозицияны реттеу. Астрономияда аспан объектілерінің жарықтық қасиеттерін өлшеу.
Фотометры: Жарық ағынын және жарықтықты өлшейтін аспаптар. Олар жарық көзінің күшін анықтайды. Люксметр: Бөлмелердегі немесе ашық алаңдардағы жарықтықты өлшеуге арналған құрылғы. Фотометрдің жұмыс принципі :Фотометрлер жарық ағынын сандық түрде есептейді, бұл жарық көзінің сипаттамаларын анықтауға мүмкіндік береді. Люксметрдің жұмыс істеу принципі : Жарық энергиясын электрлік сигналға айналдыруға негізделген, ал нәтижелер пайдаланушыға люкс бірлігінде беріледі.
1. Жарық ағыны ( Φ): Жарық көзі шығаратын немесе белгілі бір бетке түсетін жалпы жарық энергиясының мөлшері. Ол люменмен (лм) өлшенеді. 2. Жарық күші ( I): Жарық көзінен белгілі бір бағытта таралатын жарық ағынының кеңістіктік тығыздығы. Өлшем бірлігі — кандела (кд). 3. Жарықтылық ( L): Белгілі бір беттен шыққан немесе шағылысқан жарықтың қарқындылығы. Ол кандела шаршы метрге (кд/м²) өлшенеді. Жарықтандыру ( E): Бетке түсетін жарық ағынының сол бет ауданына қатынасы. Өлшем бірлігі — люкс ( лк ). Бұл шамалар арасындағы байланыстар фотометрияның негізгі заңдары арқылы сипатталады. Мысалы, жарықтандыру деңгейі жарық көзінің күшіне және одан бетке дейінгі қашықтыққа тәуелді болады.
Жарықтың таралуы : Жарықтың қарқындылығы мен таралуын өлшеу үшін фотометриялық құралдар пайдаланылады. Жарықтың шоғырлануы мен оның беттерге әсері есептеледі. Өлшеу әдістері : Люксметрлер арқылы жарықтың қарқындылығын өлшеу. Жарық ағынын есептеу үшін әртүрлі спектрлік өңдеулер мен өлшеулер қолданылады.
Ғимараттарды жарықтандыру: Жарықтың қарқындылығын есептей отырып, ғимараттарда тиімді жарықтандыруды жобалау.Қоғамдық орындар мен жұмыс орындарында оптималды жарықтықты қамтамасыз ету. Цифрлық фотография :Фотографияда жарықтың дұрыс балансын сақтау үшін экспозицияны реттеу.Камераның сезімталдығын ( ISO) реттеп, дұрыс жарық беру. Астрономия :Аспан объектілерінің жарықтық қасиеттерін өлшеу. Жұлдыздардың жарықтығын есептеу. Жарық көздерін жобалау :Жарық көзімен жұмыс істегенде, оның қарқындылығын анықтап, тиімді жарық жүйелерін жасау.
Фотометрия — жарықтың сандық сипаттамаларын зерттейтін ғылым саласы. Ол жарықтың қарқындылығын, ағынын, таралуын және оның түрлі беттерге әсерін өлшеу әдістерін қамтиды. Бұл ғылым әртүрлі салаларда маңызды рөл атқарады, оның ішінде сәулет пен инженерияда, астрономияда, цифрлық фотографияда және жарықтандыру жүйелерін жобалауда.Фотометрияның негізінде жарықтың физикалық қасиеттері мен оның таралу заңдары жатыр. Жарықтың таралуы мен қарқындылығын өлшеу үшін арнайы құралдар мен әдістер, мысалы, люксметрлер мен фотометри қолданылады. Бұл құралдар жарықтың тиімділігін бағалауға, қажетті жарықтық деңгейін қамтамасыз етуге, жарық көздерін дұрыс таңдауға және оны түрлі ортада тиімді пайдалануға мүмкіндік береді.
Шаргородский, В. А. (2015). Фотометрия и цветометрия. М: Наука.Бұл кітапта фотометрия мен жарық өлшеу әдістерінің теориялық негіздері мен практикалық қолдану әдістері сипатталған. Смирнов, И. А. (2012). Основы фотометрии и радиометрии. М: МГТУ.Автор фотометрияның негізгі принциптерін, өлшеу әдістерін және жарық ағынын анықтауды түсіндіреді. Куликов, В. И. (2009). Элементы фотометрии. Санкт-Петербург: Лань.Бұл кітапта жарықтың физикалық негіздері, фотометриялық құралдардың қолданылуы мен олардың жұмыс принциптері туралы мәліметтер беріледі.
