Оқушылардың біліміндегі олқылықтарды жою және жаңа оқу жылына арналған оқу бағдарламаларындағы оқу мақсаттарын меңгеруін қамтамасыз ету
«ЦИФРЛЫҚ САУАТТЫЛЫҚ» ПӘНІН ОҚЫТУ ІІ жартыжылдықта «Цифрлық сауаттылық» оқу пәні 1-сыныптан бастап енгізіледі. 3-сыныпта « Цифрлық сауаттылық » оқу пәні жаңа оқу бағдарламасымен оқытылады. « Цифрлық сауаттылық » пәнінің 1-сыныптағы апталық оқу жүктемесі 0,5 сағатты, оқу жылында барлығы 17 сағатты құрайды. « Цифрлық сауаттылық » пәнінен бөлімдер мен тоқсан бойынша жиынтық бағалаулар жүргізілмейді, « есептелді » деп қойылады.
білім алушылардың алгоритмдік ойлау қабілетін ойын программалау ортасында қалыптастыру, робототехника жиынтығының негізгі компоненттерімен таныстыру, қарапайым роботтар жинау және оларды басқару. 1-сыныпқа арналған «Цифрлық сауаттылық» оқу пәнінің базалық мазмұны: 1) «Компьютер»: Информатика кабинетіндегі ережелер; 2) «Интернет желісіндегі жұмыс»: желіде орналастырылған ақпараттың сенімділігі мен пайдалылығы; желідегі қалаусыз байланыс тәуекелдері; 3) «Есептей білу»: алгоритмдер; сызықты алгоритмдерді орындаушы; программалау ойын алаңының интерфейсі (Scratch (скретч)); программалау ойын алаңында жобаны құру, сақтау және ашу; 4) «Робототехника»: білім беру роботының негізгі моделін құру; роботқа арналған программаны жүктеп алу және іске қосу; роботтың доңғалақ бұрылыстарының белгіленген саны бойынша қозғалысы, роботтың берілген бұрышта қозғалысы (90, 180 градус). 1-сыныптағы «Цифрлық сауаттылық» оқу пәнінің базалық мазмұнының бағыттары:
3-сыныпқа арналған «Цифрлық сауаттылық» оқу пәнінің базалық мазмұны: 1) «Компьютер»: компьютер құрылғылары: таңба регистрін, пернетақтаның орналасуын, меңзерді басқаруды өзгертуге арналған клавиштер. Программалық қамтамасыз ету: қолданбалы программаларда «қызу» клавиштерді пайдалану. Қауіпсіздік: Интернет желісінде жұмыс істеуде жеке қауіпсіздігінің негізгі ережелері. 2) «Ақпаратты ұсыну және өңдеу»: мәтінді теру ережелері; маркіленген және нөмірленген тізімдер; мәтінді өңдеу; шрифт пен абзацты пішімдеу (жазылуы, түсі, тегістеу); кесу, көшіру, белгіленген мәтінді құжатқа қою; мәтінге суретті қою және орналастырылуын реттеу; Презентациялар: презентация конструкторы; программа мәзірі; презентацияның ашылуы мен сақталуы; мәтінді және суреттерді слайдқа орналастыру; слайдтар арасында ауысу; презентация дизайны. Графика: фотосуреттерді өңдеуге арналған программа (жарықтық, контраст, жиектеме); 3) «Интернет желісіндегі жұмыс»: ақпарат іздеу, құжаттан мәтін үзіндісін іздеу. Ақпарат алмасу: желідегі ақпарат алмасу жолдары; жоба бойынша бірлесіп жұмыс істеуге арналған мессенджерлерді пайдалану. 4) «Есептей білу ». Алгоритмдер : цикл; циклдік алгоритмді іске асыру кезінде орындаушының командалар жүйесі. Программалау : программалау ойын алаңын құру барысында алгоритмді жүзеге асыру; дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу; программалау ойын алаңында бірнеше көріністермен және кейіпкерлермен жұмыс істеу. 5) «Робототехника»: орта мотордың жылдамдығы мен айналымның санын күйге келтіру; робот қозғалысын ұйымдастыру үшін циклді қолдану.
1-тоқсанда оқу процесіне қосымша келесі оқу мақсаттарын енгізу қажет : «1.1.3.1 информатика кабинетінде тәртіп ережелерін сақтау»; «2.1.1.1 енгізу және шығару құрылғыларын ажырату»; «2.1.2.1 файл және папка ұғымдарын түсіндіру»; «1.4.1.1. сызықтық алгоритмді іске асыру»; «1.4.2.1. ойын бағдарламалау ортасында жобаны құру, сақтау және ашу (Scratch (скретч)»; «2.2.1.1 пернетақта тренажёрында мәтін теру»; «2.4.1.1 тармақтау алгоритмін іске асыру»; 1-тоқсанға арналған оқу бағдарламасындағы « 3.4.1.1 қайталауды қолданатын алгоритмдер құрастыру (цикл)»; «3.4.1.2 циклдік алгоритмді іске асыру»; «3.4.2.4. программалау ойын алаңында ойын құру барысында циклдік алгоритмді жүзеге асыру»; «3.3.2.2 желідегі ақпарат алмасу жолдарын түсіндіру»; «3.1.3.1 Интернет желісінде жұмыс істеуде жеке қауіпсіздігінің негізгі ережелерін ескеру» оқу мақсаттары 2-тоқсандағы « 3.4.2.1 дайын сценарий бойынша ойын әзірлеу»; «3.2.1.1 таңбалы, нөмірленген тізімдер жасау»; «3.4.2.2 программалау ойын алаңында бірнеше көріністермен жұмыс істеу»; «3.4.2.3 программалау ойын алаңында бірнеше кейіпкерлермен жұмыс істеу»; «3.4.2.4 программалау ойын алаңында ойын құру барысында циклдік алгоритмді жүзеге асыру» оқу мақсаттарымен кіріктіріледі. 3-тоқсандағы оқу бағдарламасының «Робототехника» бөлімшесіндегі 3.5.3.1 орта қозғалтқыш жылдамдығының мөлшерін орнату және жылдамдығын реттеу; 3.5.2.1 робот қозғалысын ұйымдастыру үшін циклді пайдалану оқу мақсаттарына 1-сыныптың оқу бағдарламасындағы: « 1.5.1.1 білім беру роботының негізгі моделін жинау»; «1.5.1.2 роботқа арналған программаны жүктеп алып, іске қосу»; «1.5.2.1 роботтың белгілі бір жылдамдықтағы қозғалысын ұйымдастыру»; «1.5.2.2 дөңгелек айналымының белгілі бір санына робот қозғалысын ұйымдастыру»; «1.5.2.3 роботты алға жылжыту қозғалысын ұйымдастыру»; «1.5.2.4 роботты артқа жылжыту қозғалысын ұйымдастыру»; «1.5.2.5 роботтың 90, 180 градустағы бұрылысын ұйымдастыру» оқу мақсаттарын кіріктіру қажет. 3-сыныптың оқу бағдарламасындағы оқу мақсаттарын меңгеру үшін ұсынымдар:
1 ) «Компьютердің құрылғылары»: «Компьютердің жады түрлері (жедел есте сақтау құрылғысы, тұрақты есте сақтау құрылғысы, сыртқы жады, кеш-жады)»; 2) «Программалық қамтамасыз ету»: «Бірдей ақпаратты сақтайтын түрлі форматтағы файлдардың өлшемдерін салыстыру». «Ақпаратты қысу, архиватор-бағдарламалар» «Мұрағаттарды құру және ашу»; 3) «Компьютерлік желілер»: «Компьютерлік желінің мақсаты, жіктелуі (ауқымы бойынша, топологиясы бойынша, тиістілігі бойынша)»; 4) «Ақпаратты ұсыну және өлшеу»: «Ақпаратты өлшеу бірліктері, ақпаратты бір өлшем бірлігінен басқаға аудару»; 5) «Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру»: «Мәтіндік процессордағы кестелерді жасау, өңдеу және пішімдеу», «Электрондық кестелер, электрондық кестенің негізгі ұғымдары», «Деректерді енгізу, редакциялау және пішімдеу, маркер толықтыру», «Деректер типтері», «Формулалар енгізу», «Шартты пішімдеу», «Диаграммаларды құру»; 6) «Алгоритмдер»: «Салынған және құрамдас шарттарды, тармақталған алгоритмдерді программалау »; 7) « Программалау »: « Файлдарды оқу және жазу »; 8) «Эргономика»: « Пайдаланушы интерфейстерінің эргономикалығын анықтау »; 9) « Ақпараттық қауіпсіздік »: « Ақпаратты зиянды бағдарламалардан қорғау ». 7-сыныпқа арналған «Информатика» оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі бөлімшелер мен тақырыптарды қамтиды:
4 ) « Ақпараттық объектілерді құру және түрлендіру »: « Электрондық кестелердегі деректер пішімдері », « Абсолюттік және салыстырмалы сілтемелер », « Функциялар графиктерін құру », « Кірістірілген функцияларды пайдалану : математикалық ( қосындысы, көбейтіндісі, дәрежесі ), статистикалық ( ең төменгі, ең жоғары, орташа, саны), логикалық ( егер )»; 5) « Модельдеу »: « Python ( пайтон ) программалау ортасында модельдер құру »; 6) « Алгоритмдер »: «Алгоритм трассировкасы »; 7) « Программалау »: «Цикл операторлары ( параметрі бар цикл, алғышартты цикл, кейінгі шартты цикл)»; 8) «Эргономика»: « Электрондық құрылғылардың адам ағзасына әсері », « Электрондық құрылғылардың теріс әсерінен қорғау тәсілдері »; 9) « Ақпараттық қауіпсіздік »: « Желідегі пайдаланушының қауіпсіздігі : алаяқтық, интернеттегі агрессия». 1 ) « Компьютердің құрылғылары »: «Процессор және оның негізгі сипаттамалары »; 2) « Компьютерлік желілер »: « Компьютерлік желінің өткізу қабілеті »; 3) « Ақпаратты ұсыну және өлшеу »: « Ақпараттың көлемін бағалаудың алфавиттік тәсілі »; 8-сыныпқа арналған «Информатика» оқу пәнінің базалық білім мазмұны келесі бөлімшелер мен тақырыптарды қамтиды :
ҚР БҒМ 2019 жылғы 7 наурыздағы №105 бұйрығымен бекітілген жаңартылған мазмұн бойынша үлгілік оқу бағдарламасымен оқытылады. Апталық жүктеме: - қоғамдық-гуманитарлық бағытта 1 сағат; - жаратылыстану-математикалық бағытта 2 сағат. Қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы 10-11-сыныптарда «Информатика» пәнін оқытудың мақсаты: Білім алушыларды компьютерлік жүйелерді, ақпараттық объектілерді, ақпараттық процестер мен жүйелерді құру және өңдеу, қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды практикада тиімді пайдалану, жаңа қосымшалар әзірлеу үшін қажет базалық біліммен, дағдылармен қамтамасыз ету. Қоғамдық-гуманитарлық бағыттағы пән мазмұны веб-жобалау, сайт құру, мобильді қосымшалар әзірлеуге қажет білім мен дағдыларды меңгеруге бағытталған. Қосымшалар дайындауда конструкторлық программалық жабдықтар қолданылады.
Білім алушыларды аппараттық және бағдарламалық қамтамасыз ету саласында терең біліммен, іскерлікпен және дағдылармен қамтамасыз ету, қазіргі заманғы ақпараттық технологияларды практикада тиімді пайдалану үшін деректерді, ақпараттық процестер мен жүйелерді ұсыну, ақпараттық объектілерді, компьютерлік желілер мен ақпараттық қауіпсіздікті құру және өңдеу. Жаратылыстану-математикалық бағыт мазмұны компьютерлік техника мен ақпараттық технологияларды программалар дайындау үшін қолдануға қажет білім мен дағдыларды меңгеруге арналған. Веб-жобалау, сайт құру, мобильді қосымшалар әзірлеу программалау ортасында жүргізіледі. Жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарда «Информатика» оқу пәнін оқытудың мақсаты
01 02 03 Олқылықтардың орнын толықтыру және жаңа оқу жылының оқу бағдарламасын меңгерту бағытында мақсатты шараларды жыл бойы келесі кезеңдер бойынша жүргізу ұсынылады : Диагностикалық жұмыс Жүзеге асыру және талдау Жоспарлау жұмысы
Диагностикалық жұмыс: Диагностикалық бақылау жұмысын жүргізу ( өткен оқу жылындағы күрделі тақырыптар, оқу мақсаттары ) Б ілім алушыларға қиындықтар тудырған және білімінде олқылықтары бар тақырыптарды және оқу мақсаттарын анықтау Жоспарлау жұмысы : Б өлімдер / бөлімшелер / тақырыптар бойынша білімдегі олқылықтарды ескере отырып, күнтізбелік-тақырыптық жоспарларды қайта қарау Ө ткен оқу жылында игерілмеген күрделі тақырыптарды, оқу мақсаттарын анықтау, қайталау, жаңа оқу жылында оқыту ; М еңгерілмеген оқу мақсаттары мен тақырыптарын ескере отырып, қысқа мерзімді жоспарлар құру Білімдегі олқылықтардың орнын толықтыру бойынша білім алушының жеке жұмыс жоспарларын әзірлеу Жүзеге асыру және талдау : Ө тілген оқу материалдары бойынша оқу мақсаттары кіріктірілген қысқа мерзімді жоспардың негізінде сабақты ұйымдастыру М еңгерілмеген және қиындық тудыратын оқу мақсаттары, пән тақырыптары бойынша білім алушылар үшін қосымша оқу материалдарын дайындау Кеңестер, қосымша сабақтар өткізу О қушылардың білім сапасына жүйелі мониторинг жүргізу және мектеп әдістемелік бірлестігінде нәтижелерді талқылау мониторинг қорытындысы бойынша ұсыныстар дайындау Білім алушылардың біліміндегі олқылықтарды толықтыру жөнінде ұсынымдар :
Ауызша сұрақ қою Қарапайым практикалық тапсырмалар Өзара бақылау Жазбаша жұмыстар Тестілеу Шектеу шаралары кезінде білім алушылардың біліміндегі олқылықтарды анықтау жолдары
«Информатика» пәні бойынша анықталған олқылықтарды 4 блокқа топтастыруға болады : ақпарат, ақпараттық процестер қолданбалы программалар программалау компьютерлік жүйелер, желілер және қауіпсіздік ақпаратты ұсыну және өлшеу компьютерлік графика, 3D – баспа, мәтіндік құжатпен жұмыс, электронды кестемен жұмыс, деректер базасы робототехника, алгоритмдеу, Python тілінде программалау компьютер мен желінің техникалық сипаттамалары, компьютер таңдау
Олқылықтардың орнын толықтырудың жүйесі Өткен оқу жылындағы меңгерілмеген оқу мақсаттарын оқу тапсырмаларында біріктіру ұсынылады : 6.1.1.2 компьютердің негізгі құрылғыларының өзара әрекеттесуін түсіндіру 5.1.1.1 ақпараттың цифрлық тасымалдау құралдарын сипаттау 7.1.1.1 компьютердің жады түрлерінің мақсаттарын сипаттау ( жедел есте сақтау құрылғысы, тұрақты есте сақтау құрылғысы, сыртқы жады, кеш-жады ) 6.1.1.2 компьютердің негізгі құрылғыларының өзара әрекеттесуін түсіндіру 6 сынып 7 сынып 8.1.3.1 желінің өткізу қабілетін анықтау 7.1.3.1 компьютерлік желілерді жіктеу 8 сынып
9.1.1.1 мақсатына байланысты компьютердің конфигурациясын таңдау ) 8.1.1.1 процессордың функцияларын және оның негізгі сипаттамаларын қарапайым деңгейде түсіндіру 9 сынып Олқылықтардың орнын толықтырудың жүйесі Өткен оқу жылындағы меңгерілмеген оқу мақсаттарын оқу тапсырмаларында біріктіру ұсынылады : 10.3.1.1 "реляциондық деректер қоры" ұғымын түсіндіру; 10.3.1.2 жол, жазба, индекс терминдерінің анықтамасын құрастыру 9.2.2.1 "дерекқор, жазба, өріс" терминдерін түсіндіру; 9.2.2.2 электрондық кестеде деректер базасын жасау 10 сынып 11.3.4.3 дайын алгоритмдермен математикалық модельдеудің электрондық кестелеріндегі/ бағдарламаларындағы нейрондық желілерді жобалау 11 сынып электрондық кестелерді қолдану арқылы есептерді шешу үшін кірістірілген функцияларды пайдалануды
Бөлім бойынша жиынтық бағалау саны 1 тоқсан 2 тоқсан 3 тоқсан 4 тоқсан 5 сынып 1 1 1 1 6 сынып 1 1 2 1 7 сынып 2 1 2 1 8 сынып 1 1 2 1 9 сынып 2 1 2 1 Информатика» пәні бойынша жиынтық бағалау саны Пәннің оқу бағдарламасы бойынша 6, 7, 8, 9-сыныптарда 3-тоқсанда бір ғана « Phyton программалау тілінде программалау » бөлімі оқытылады. Білім алушылардың бөлім бойынша оқу мақсаттарын игеру деңгейлерін нақты анықтау үшін аталған бөлім бойынша екі жиынтық бағалау өткізу ұсынылады. 10 сынып ҚГБ 2 1 1 1 11 сынып ҚГБ 1 1 2 1 10 сынып ЖМБ 2 1 1 1 11 сынып ЖМБ 1 2 2 1
