Орындаған : Бегимкулова Д.С Қабылдаған : Исаев Ғ.И Тобы:113-22
Мақсаты : Студенттердің іс-орынын айқындау, белсенділікке ынталандыру, топтық жұмыс туралы маңызды ақпарат алу
Оқытудың нәтижесі : Сабақ соңында әр студент топтық жұмыстың маңызын түсініп, топтық жұмыстың оңтайлы жақтарын тәжірибесінде пайдалануға ұмтылады ; ортада жайлы әрекеттестік орнатады, әңгімелесу үшін мүмкіндіктер жасайды ; - өз идеяларын зерделеп,өзара әрекеттестікті орнатады ; - студенттер белсене қатысады ; Білу. Оқыту мен оқуда бірлескен топтық жұмысты ұйымдастыру туралы білімдерін толықтырады.
Күтілетін нәтиже : Қолдану, түсіну және талдау : өз тәжірибесінде студент топтық жұмысты тиімді пайдалана білуге дағдыланады, оқытудың тиімді әдіс - тәсілдерін тиімді пайдалана алатынын көрсете алады, топта бірлесе отырып жұмыс істей отырып, өзгенің ойын құрметтей білуге үйренеді. Бағалау : Өзін — өзі, өзгені бағалауды үйренеді.
Ұйымдастыру кезеңі 5 минут Жағымды психологиялық ахуал туғызу. Көңіл-күйлерін көтеру, ойын арқылы жайлы психологиялық ахуал туғызу. Ойын : « Бидай егу » Барлықтарыңызға бүгінгі сабағымызда сәттілік тілеймін деп сабағымызды жақсы көңіл күймен бастаймыз. « Бидай егу » ойынын шеңбер бойымен жүріп ойнайды 5 минут
Ой қозғау :« Шалқан » ертегісін еске түсіру Рөлдер таратылады ( шалқан, шал, кемпір, немере, ит, мысық, тышқан ) Талқылау - студенттер өз идеяларын зерделейді өзара әрекеттестікті жақсартуға, топтық жұмыстың қарқынды өтуіне ықпал етеді, белсенді түрде қатысады 2 минут
Коучинг мақсатын таныстыру Қалай ойлайсыздар бүгінгі коучингіміздің тақырыбы қандай ? Осы кезде тақырыпты хабарлаймын. « Бірлескен топтық жұмыс. Топтарда жұмыс жүргізу әдістемесі » Студенттер өз ойларын айтады
Болжау ағашы. Кері байланыс : 1.Қалай ойлайсыздар,сабақ барысында топтық жұмысты қолдану қаншалықты тиімді ? 2.Өз сыныбыңызда топтық жұмысты қолданасыз ба? 3. Топтық жұмыс барысында көшбасшы оқушының рөлі қаншалықты маңызды деп ойлайсыздар ? Студенттер сұраққа жауап бере отырып, сабақ барысындағы тақырыптан алған әсерлерін зерделей отырып, шынайы түрде жауап береді. 3 минут Постер қорғау.« Гүл » жинау әдісі 1-тапсырма Топтарға ватман таратылады. Постерді әзірленуге – 5 минут; қорғауға – 5 минут беріледі 1-топ Топта жұмыс істеу ережелері 2- Топ Топтық жұмыстың тиімділігі мен маңызы 3-Топ Топтық жұмыстың тиімсіздігі Студенттер сұраққа жауап бере отырып, сабақ барысындағы тақырыптан алған әсерлерін зерделей отырып, шынайы түрде жауап береді және оны гүл формасында құрастырады. 12 минут
• Ынтымақтастық • Өзара әрекеттестік • Топты ұйымдастыру ережесі • Топтарда жұмыс істеу ережесі • Топтың саны • Топтағы жұмыс нәтижесі Топта жұмыс істеу не үшін қажет ? Топтарды қалай ұйымдастыруға болады ? Топтағы бірлескен жұмыс Топтарда жұмыс істеу не үшін қажет ?
« Ынтымақтастық » және « бірлескен оқу » дегеніміз не? Ынтымақтастық оқу – өзара іс-әрекет жасау философиясы, ал бірлескен оқу соңғы нәтижеге немесе мақсатқа жетуге ықпал етуге бағытталған өзара әрекеттің құрылымы болып табылады. Ынтымақтастық оқу сыныпта пайдаланатын әдіс қана емес, жеке философия болып табылады. Адамдар топтарға бірлескен барлық жағдайларда топтың жекелеген мүшелерінің қабілеті мен іске қосқан үлесі құрметтеліп, атап көрсетілетін,адамдардың жұмыс істеудің басқа тәсілі орын алады. Топтың жұмысы тиімді болуы үшін билік пен топ пен жауапкершілік топ мүшелерінің арасында бөлінеді. Ынтымақтастық оқудың негізгі аспектісі топ мүшелерінің ынтымақтастығы арқылы бітімге, келісімге қол жеткізуіне негізделген Бірлескен оқудың мәні Ынтымақтастық оқу – бұл оқыту мен оқу тәсілі, аталған тәсіл проблемаларды шешу, тапсырмаларды орындау немесе әлдебір өнім жасау үшін оқушылар тобының бірлесіп жұмыс істеуін білдіреді. Ынтымақтастық оқу оқуды табиғи әлеуметтік әрекет ретінде қабылдауға негізделген, оған қатысушылар бір-бірімен әңгімелеседі, және осы әңгімелесу арқылы білім алады. Педагогикада ынтымақтастық оқу тәсілдерінің саны жеткілікті, бірақ та бірлескен оқу үдерісінің негізгі сипаттамалары мынадай : 1. Оқу оқушылар ақпаратты игеретін және өздері игерген мәліметті бұған дейін меңгерген білімдерімен байланыстыратын белсенді үдеріс болып табылады. 2. Оқу тапсырмаларды орындау үшін механикалық есте сақтау мен қайталау емес, құрдастардың белсенді қатысып, ақпараттарды өңдеуі және қорытуын талап етеді. 3. Қатысушылар әр адамдардың көзқарасымен танысудан пайда алады.
Жалпы алғанда, топтардағы бірлескен жұмыс төмендегі мақсаттарда жүзеге асырылады : Әлеуметтік • Тәжірибемен және идеялармен алмасу ; • Мәселені бірлесіп шешудің амалын табу; • Барынша жоғары ұжымдық нәтижелерге қол жеткізу Танымдық • Жұмыстың баламалы амалдары туралы идеяларды ұсыну және пікір алмасу ; • Маңызды дағдыларды және түсініктерді дамыту Эмоционалдық • Топтың жекелеген мүшелерінің білімі мен тәжірибесіне сүйену ; • Күрделі тапсырмаларды орындау үшін қолайлы ортаны қамтамасыз ету
Топтағы бірлескен жұмыс жүргізу себептері Жеке қажеттіліктер Тапсырманы орындау Команданы құру * Т апсырманы анықтау ; * Жоспар құру ; * Жұмысты және ресурстарды бөлісу ; * Жұмыстың сапасын және қарқынын бақылау ; * Жоспарға сәйкес орындалуын тексеру ; * Жоспар түзету. * Стандартты орнату ; * Тәртіп сақтау ; * Командалық рухты дамыту ; * Ынталандыру мақсаттылық дамыту ; * Рөлдерді бөлісу, топ ішіндегі қарым – қатынасты дамыту *Жеке проблемаларға назар аудару ; *Топ мүшелерінің пікірін бағалау ; *Топ мүшелерін оқыту және оларға көмектесу ; *Топ мүшелерінің қабілеттерін тану және ашу.
Топтарда қалай жұмыс істеуге болады ? Топтық жұмыстан барынша көп басымдылық алу үшін, мұғалімдер мен оқушылар барлығынан хабардар болуы қажет және бақылау мен қарым-қатынас жасау барысында жеке тұлғалық дағдыларын дамытып, өз ойларын білдіріп және басқаларға қолдау көрсету өте маңызды Қарым-қатынас : жазбаша және ауызша әңгімелесу, тыңдау, ым мен қимылды пайдалану Өзін-өзі таныту : үстемдік танытпай, топтағы жұмысқа белсенді қатысу үшін өзіне-өзі сенімді болу Басқаларды қолдау : топтың қызметіне үстемдік жүргізбей, топ жұмысына белсенді қатысу үшін шиеленіскен жағдайларды шешу Басқаларды бақылау және басқалар туралы хабардар болу. Топтың басқа мүшелеріне қарым-қатынас барысында ықылас таныту. Топтық жұмыс барысында дамыйтын дағдылар.
Топтар түрлі тәсілдермен құрылуы мүмкін. Кей кездері мұғалімдер ( және оқушылар ) әріптестерінен ( немесе достарынан ) бірге жұмыс істеуін өтінеді, басқа жағдайларда кездейсоқ іріктеп алынған топтар құрастырылады. Ал кейде топтар жекелеген мүшелердің нақты бір мықты қасиеттеріне қарай құрылады. Топтың қандай тәсілмен құрылғанына қарамастан, жаңадан құрылған кез келген топқа бір-бірімен жұмыс істеу сипатына, дағдылары мен стиліне икемделіп, бейімделуге уақыт талап етіледі. Табысты топтар осы айырмашылықтардың артықшылығын пайдалануды, оларды бастапқы кезеңде анықтауға және тиісінше топтың қызметін ұйымдастыруды бірден үйренеді. Қалыптасу кезеңі топ жұмысының басталуымен шектелмейді. Топ мүшелерінің бір - бірі туралы хабардар болуына қарай, топтың қарқыны біртіндеп өзгереді, және де топ мүшелеріне мұндай өзгерістерге қатысты әрекет ету үшін қажеттілігіне қарай жұмысты түзетуге дайын болу керек.
Топта жұмыс істеу ережелері Топты құру Топтық жоспарлау Жоспарды жүзеге асыру Қызметті жүзеге асыру Топ жұмысын бағалау • Топтың құрамына кім кіреді ? • Сіздің жеке артықшылығыңыз неде ? • Оларды қаншалықты ұтымды пайдалануға болады ? •Топ қалай бірлесіп жұмыс атқарады ? •Не істеу қажет ? • Сізге жұмысты орындауға қанша уақыт қажет ? • Жұмыс топ ішінде қалай бөлінеді ? • Жұмыс істеу барысында топ ішіндегі қарым - қатынас қалай жүзеге асырылатын болады ? •Топ мүшелері бір - біріне қалай көмектеседі ? • Бір-бірінің жұмысын қалай талқылар едіңіз ? • Жұмыстың барысы қалай бақыланады • Соңғы өнім қандай нысанда жасалады ? • Жобаны орындау барысын түрлі дағдылар түрлі тапсырмаларға сәйкес келе ме ? • Сізге жұмыстың қай түрі үшін баға беріледі ? • Топтық ынтымақтастықтың болғандығының ж еткілікті дәлелі бар ма ? • Сіздер команда ретінде қаншалықты ұтымды жұмыс істедіңіздер ? • Сіздер бір-бірлеріңізге Қаншалықты көмек көрсеттіңіздер ? • Топта жұмыстың қ андай негізгі аспектілері Ұтымды орындалды ? •Не орындалмады ? • Одан қандай сабақ алуға болады ?
Топ мүшелерінің саны қанша болуы қажет ? Шағын топтар : •4-6 оқушыдан тұратын топ топтық жұмыстың көптеген түрлерінде және топта бір оқушының үстемділігін әлсірету үшін тиімді. •Топ мүшелерінің кейбіреулері үшін аз жұмыс істеуге көп мүмкіндік береді. • Тыныш, салмақты оқушылар жұмысқа аз қатысқысы келуі мүмкін. Жұптарда : • Жұп болып жұмыс істеу жоғары деңгейлі тапсырмаларды берлесе орындауда ( мысалы, шешім қабылдауда, мәселелерді шешуде ) және құрбы-құрдастарын оқыту үшін тиімді. Үлкен топтар : •7-10 оқушыдан құралған үлкен топтар мәселені талқылау барысында көптеген көз - қарастарды қарастыру мақсатында тиімді болуы мүмкін. •Топ мүшелері көп болған сайын ондағы жұмысты ұйымдастыру, жоспарлау, рөлдер мен арадағы қарым-қатынас және сөз сөйлеу қиындайды.
Топтағы бірлескен жұмыстың нәтижелері Жақсы ұйымдастырылған топтық жұмыс оқушылар арасында әлеуметтік өзара қарым-қатынасты, тиімді араласу және проблемаларды шешу дағдыларын дамытуға ықпал етеді. Бұл, өз кезегінде оқушыларды өздерінің оқуларына белсенді қатысуға итермелейді. Оқушыларды алынған ақпаратты ойластыруға және талқылауға, өзгелердің пікірлерін түсінуге немесе теріске шығаруға ынталандырған жағдайда топтық жұмыс тиімді болады. Фактілер бұл үдеріс кезең-кезеңмен өтетінін растап отыр. Айталық, бастапқы кезеңдегі топтық жұмыс әлеуметтік өзара әрекеттестік дағдыларын дамытуы қажет, содан кейін оқушылардың арасында қарым-қатынас біршама орнаған соң, мұғалімдер олардың тиімді қарым-қатынас жасау және мәселелерді шешу дағдыларын дамыта алады.
Тиімді топтық қарым-қатынас дегеніміз не? Қарым-қатынасқа түсу мүмкіндігі топтағы жұмыстың барынша қолайлы аспектісі болып табылады, алайда ол тек айта білуді ғана емес, сонымен қатар тыңдай білуді де қажет етеді, сондықтан оқушылар білуге тиісті бірнеше негізгі ережелер бар, олар : • кезекпен сөйлеу ; • белсенді тыңдау ; • сұрақ қою және сұрақ бар ма екенін сұрау ; • ұсыныс енгізу және басқаларда ұсыныс бар ма екенін сұрау ; • өз ойларын және пікірлерін ортаға салу және басқалардың идеялары мен пікірлерін білу ; • ұсыныстарды, идеяларды және пікірлерді ұжыммен талқылау ; • көмектесу және көмек сұрау ; • түсініктеме беру және түсініктеме беруді өтіну ; • идеяларға түсініктеме беру және оны бағалау ; • топтық шешім қабылдау және бір тоқтамға келу ; • талқылаудың қорытындысын шығару ; • дәйекті айғақтар келтіру.
Проблемаларды шешу стратегиялары Орын алған проблеманы шешу мақсатындағы топтық жұмыс – оқытудың өте ықпалды тәсілдерінің бірі. Оқушылар ересек адамдарға тәуелді болмау үшін тапсырмаларды жоспарлайды және оларды орындауды ұйымдастырады. Бұл тәсіл оқушыларға :
Рефлексия Бүгінгі сабаққа рефлекция жазуды ұсынамын. 1.Өзімнің жеке ойым бойынша … А.топтық жұмыс туралы түсінік алдым. В.топтық жұмысты бұрыннан білемін. С.мен үшін жаңалық емес Д.Ештеңеде түсінген жоқпын 2.Сізге коучинг сессияда не кедергі болды ? А.Білімім. Б. Уақыт. С.Тілек. Д.әріптестерім. 3.Коучинг сессияда қыйыншылықтарды жеңуге кім көмек берді ? А.әріптестерім Б.Коуч. С.бейне роликтер. Д.Ешкімде. рефлекция жазады.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі : Johnson, D. W., Johnson, R. T., and Smith, K. A. (1991). Cooperative Learning: Increasing College Faculty Instructional Productivity [ Бірлескен оқу : колледж оқытушыларының педагогикалық тиімділігін арттыру ]. ASHE-FRIC Higher Education Report No.4. Washington, D.C.: School of Education and Human Development, George Washington University. Slavin, R. F. (1980). Cooperative Learning [ Бірлескен оқу ]. Review of Educational Research, 50(2), 315-342. Slavin, R. E. (1983). When Does Cooperative Learning Increase Student Achievement? [ Қандай жағдайда бірлескен оқу оқушылардың үлгерімін жақсартады ?]. Psychological Bulletin, 94(3), 429-445. Smith, B. L., & MacGregor, J. T. (1992). What Is Collaborative Learning? [ Ынтымақтастық оқу дегеніміз не?]. National Centre on Postsecondary Teaching, Learning, and Assessment at Pennsylvania State University.
