Тақырыбы: Нәруыз денатурациясы және ренатурациясы 10 сынып www.astana-modern.kz
2 10.4.1.5 Түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін зерттеу 10.4.1.5 Түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін зерттейді Бағалау критерийі Оқу мақсаты
3 Денатурация Нәруыздардың екінші және үшінші реттік құрылымдарына жауапты байланыстар (сутектік, дисульфид көпіршесі, т.б.) әлсіз болғандықтан, оңай үзілуі Нәруыз молекуласыны ң бұзылу үдерісі Нәруызға әсер етуші кинетикалық энергия атомдардың вибрациясын тудырады Себебі
4 Денатурацияның пайда болуы Ауыр металдар тұздары (сынап, қорғасын, кадмий) 60 градус температурадан жоғары жағдай Күшті қышқылдың немесе сілтінің әсері Иондаушы радиация Жоғары қысым Күшті механикалық діріл
5 Денатурацияның түрлері Қайтымды Қайтымсыз Нәруыз денатурациясы Қайтымды денатурация – бұл нәруыздың бірінші реттік құрылымының сақталуы, нәруыз құрылымдарының қалпына келу үдерісі. Қайтымсыз денатурация – егер нәруыздың бірінші реттік құрылымы бұзылған жағдайда, құрылым қайта қалпына келмейтін үдеріс
6 молекула конформациясының өзгеруі молекула зарядының өзгеруі суда ерігіштіктің кемуі; биологиялық белсенділіктің жоғалуы. протеолитикалық фермерттер әрекетіне төзімділіктің төмендеуі 1 Денатурацияланған нәруыздарға тән өзгерістер
7 Нәруыз денатурациясының қолданылуы Нәруыз денатурациясының қолданылуы қандағы нәруыздық емес заттарды анықтауда қан плазмасындағы нәруыздарды тұндыруда дезинфекция жасау және санитарлық өңдеуде ауыр металдардың тұздарымен уланғанда емдеу және алдын алуда; (емдеу үшін сүт немесе жұмыртқа нәруызы пайдаланылады ); нәруыздық дәрілік заттарды өндіруде
8 Ренатурация- Ренатурация Табиғи қасиетін жойған биополимердің (мысалы нәруыз немесе нуклеид кышкылдарының ) қайта қалпына келуі.
9 Нәруыз ренатурациясының үдерісінің жүруі Қалпына келу -ренатурация үдерісінің жүру жағдайы бірінші реттік құрылымы бұзылмаса амин қышқылдары арасында пептидтік байланыс сақталса
10 Ренатурацияда реттілік пен жинақылық орнына келу себебі Ренатурацияда реттілік пен жинақылық орнына келу себебі аминқышқыл қалдықтары арасында бұрынғыдай байланыстар пайда болады; бұл жағдайда сутектік байланыстар қайта құрылады биополимерлердің екінші және үшінші сатылы құрамдары қайтадан орнына келеді ренатурацияның дұрыс жүруі молекуланың бірінші сатылы құрамына байланысты 1-реттік құрылым 2-реттік құрылым 3-реттік құрылым 4-реттік құрылым
11 Түрлі жағдайларда нәруыздар құрылымының өзгеру себебін зерттейді Дескриптор : Тапсырма №1 Кестені толтыру Денатурация Ренатурация 1. 2. 3. 1. 2. 3.
12 Түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін дәлелдейді Тапсырма №2 Денатурациялық үдерістердің жүру себебі? Сұрақты дәлелдеу Сұрақ: Денатурациялық үдерістердің жүру себебі? Дәлелдері: 1. Денатурацияланған нәруыздарға тән өзгерістердің біреуін ата: Себептері: 1. Қорытынды: Дескриптор
13 Бекіту. Тапсырма №3 Биологиялық диктант Дескриптор: Түрлі жағдайлардың нәруыздар құрылымына әсерін біледі 1. Денатурацияның түрлері......... және.......... болады. 2.Ренатурацияда реттілік пен жинақылық орнына келу себебі,...........қалдықтары арасында бұрынғыдай байланыстар пайда болады. 3. Денатурацияланған нәруыздарға тән өзгерістер........ ерігіштіктің кемуі; 4. Ренатурацияның дұрыс жүруі молекуланың.......... сатылы құрамына байланысты.
14 14 Сабақты қорытындылау + - таңбаларын қолданып өз өзіңізді бағалаңыз. Бүгінгі сабақта: + - Мен................. білдім Мен................. анықтадым Мен................. түсіндім Мен................. зерттедім
