Жоспары : 1.Өркениет ұғымы, оның құрылымы. 2.Өркениет теориялары. 3.Мәдениет пен өркениеттің арақатынасы.
( лат. Цивилис - қоғамдық, азаматтық ) Орта ғасырларда өркениет деп қалалық өмір туралы айтатын болған, ал ағартушылық кезеңінен бастап, білімді адамдар қоғамын айтатын болған. 19 ғасырда көптеген ғалымдардың концепцияларында қоғам дамуындағы белгілі бір кезеңді айтатын болған. Өркениет - белгілі бір қоғамдық-саяси дәуірге тән қоғамдық даму және материалдық мәдениеттің даму сатысы.
Өзінің « Еуропаның күйреуі » деген еңбегінде сегіз мәдениетті көрсетеді : Үнді Қытай Вавилон Египет Антикалық Араб Батысеуропалық
Өркениет мәдениет дамуындағы соңғы кезең, мәдениет өз шарықтау шегіне жетеді де құлдырайды.. Кез келген жеке мәдениет өміршең Өркениетті тудыруы мүмкін. Мәдениеттің өмір сүру ұзақтығы -1000 - 1500 жыл
Оның ойынша дамыған Өркениеттер белгілі бір жетістіктерді қолдана отырып басқа өркениеттерге бәсекелестікке шақырады. Өздерін сақтау үшін аз дамыған өркениеттер күресуге, тәжірибе жинақтауға мәжбүр. Оның ойынша Батыс үнемі алдыға шығып, ал Шығысқа ғылымда, ғарышта, қорғаныс саласында қарсы шаралар қабылдауға мәжбүр. Себебі, өз мемлекеттігінен және саясаттағы, экономикадағы дербестіген айырылуы мүмкін.
1. Тарихи-уақыттық дәуірлерге бөлу ( антикалық, ортағысырлар, замануи ) 2.Аймақтық -этникалық бөлу принципі. 3. Формациялық немесе әлеуметтік-таптық принцип ( Маркстың үлгісі ) 4. Діни-рухани айырмашылықтар негізінде ( Христиан, мұсылман ) 5. Ғылыми-техникалық даму және белгілі бір технологияның үстемдігі негізінде ( Д.Беллдің үлгісі )
З. Фрейд (1856–1939 ) – өзінің мәдениет туралы түсініктерінде екі қарама-қайшылықты байқаған : өзінің табиғи жаратылысындағы бейсана, жыныстық құштарлық және дөрекелік және бейсаналықтың тілектерден бас тартуға негізделген мәдениет арасында.
Фрейд бойынша, Мәдениет – бейсаналықты қамауда ұстау. Мәдениет инстинктілерді қатаң бақылайды. Осыдан Фрейд мәдениеттің дамуы адам бақытының төмендеуіне, кінәлілік және қанағатсыздық сезімін, табиғи тілектерін баса отырып күшейтуге алып келеді.
Дәуірдің рухани жағдайы (1931); Философия (1932); Философиялық сенім (1948); Тарихтың мағынасы мен міндеттері (1949 ); К.Ясперс «белдеулік уақыт» теориясын дамытты. Алғашқы өркениеттер К.Ясперстің пікірі бойынша Ніл, Қосөзен, Инд, Хуанхе аңғарларында пайда болды.
