Тақырып : Жасушалардың сызықтық ұлғаюын есептеу.
1. Микроскоптың ұлғаюы туралы практикада алдынғы білімдерді қолданады 2. Практикалық жұмыс барысында микрофотография пайдалана отырып жасушаның сызықтық ұлғаюын есептейді. 3. Микрофотография пайдалана отырып жасушаның сызықтық ұлғаюын түсіндіреді
1000 1000 1000 1000 Micrometre n m Ұзындық өлшеу бірліктерін конвертация тәсілін еске түсіріндер
Нанометрлар Микрометрлар Милиметрлер 5 0.005 0.000005 1 1 1 3 7 0.5 0.001 0.000001 1000 0.001 1 000 000 1000 3000 0.003 0.007 0.000007 500 000 500 Бос орындарға өлшеу бірліктерін толтырындар
Сызықтық үлкею = сурет көлемі / нақты өлшем Сурет мөлшері (µм)=нақты өлшем х сызықтық өлшем Нақты өлшем= сурет көлемі / сызықтық ұлғаю
« В » объектінің сызықтық ұлғаюын есептеңіз. Берілгені : Суреттің ұлғаюы = х25 000; Шешімі : сызғышпен «В » құрылымының ұзындығы, В= 19см= 190мм= 190 000; Құрылымының сызықтық ұлғаюды таы үшін суреттің сызықтық мөлшерін суреттің ұлғаюына бөлу керек. 190 000/25 000 = 7,6 мкм Тапсырма 1
Суретте микроскоп арқылы көрінетін митохондрия берілген А мен В аймағында орналасқан органоидтің нақты өлшемін есептеңіз. Жауапты микрометрлерге аудару. Шешімі : Ответ: A = I M = 102mm 20000 = 102000 m m 20000 5.1 m m
жасуша 10 мкм, ядро 5—30 мкм, хлоропласт 2—6 мкм, 3-10 мкм, орташа 5 мкм. митохондрии 0,5—5 мкм, 1,5-10 мкм. рибосомы 25 нм. Амеба 20–60 мкм. Лизосома 1 мкм. Гольджи жиынтығы 20 нм. ЭПТ 50—100 нм. Центриольдердің ұзындығы 0,3-0,5 мкм.
Сызықтық ұлғаю = сурет өлшемі нақты өлшем
•Ядро •Вакуоль •Пластид •Рибосома •Лизосома Дескрипторлар : 1. формуланы пайдалана отырып органоидтардың сызықтық ұлғаюын дұрыс сипаттайды 2. сызықтық ұлғаюдың нәтижелерін түсіндіреді
« Бүгінгі сабақта мен білдім …..» « Бүгінгі сабақта мен үйрендім ….» « Бүгінгі сабақта мен қайталадым ….» « Бүгінгі сабақта мен есте сақтадым …»
