Ғылым және философия. Философияның ғылымдармен байланыстылығы. Орындаған;Баратова.А Ахметбекова Ағлен Группа;РПЗС 20-6
Ғылым түсінігі. Ғылым-өзіндік таным формасы тәрізді рухани өндірістің спецификалық түрі және әлеуметтік институт. Ғылым - қоғамға, танымға және табиғат туралы білім өндірісіне бағытталған адам әрекеттерінің рухани формасы. Ғылым-сондай ақ өндірістің негізгі талаптары мен әрекеттерінің бірізділік жүйесіне келтірілген білімдер жиынтығы.
Философия ұғымы. Грек тілінен аударғанда даналыққа деген сүйіспеншілдікті білдіреді (« филиа » — сүю, « софиа » — даналық ). Бұл сөзді ежелгі грек ғалымы Пифагор қолданысқа енгізді, бірақ оның кең колданылуы б.д.д. V ғ. басталды. Философия — адамның өз шеңберінен шығуға мүмкіндік беретін рухани форма. Философия — жалпы және фундаменталды сауалдар туралы зерттеу болып, ол болмыс, болу, білім, құндылық, ақыл, зерде және тіл секілді өзекті проблемаларға бағытталады.
Философияның ғылымдармен байланыстылығы Әлеуметтік ғылым философиясы психология, экономика және саясаттану сияқты әлеуметтік ғылымдардың логикасын, әдістерін, негіздерін зерттейді. Әлеуметтік ғылымдардың философтары әлеуметтік және әлеуметтік арасындағы айырмашылықтар мен ұқсастықтармен айналысады, әлеуметтік құбылыстар арасындағы себеп-салдарлық қатынастар, әлеуметтік заңдылықтардың болуы зерттейді.
Жаратылыстану ғылым философиясы. Жаратылыстану ғылымдары — табиғатты зерттеумен айналысатын ғылымдардың жиынтық атауы ; табиғат құбылыстары мен олардың дамуының жалпы заңдарын танумен шұғылданатын ғылымдар жүйесі. Жаратылыстану философиясы төмендегі ғылымдар бойынша зерттеледі : 1) физика, химия ; 2) биология, ботаника, зоология ; 3) анатомия, физиология, генетика ; 4) геология,география ; 5) астрономия
Философия тұрғысынан су мен энергияның айналымы байқалады. Бұл физика мен биологиямен тікелей байланыс. Адамның ішкі сұлулығы, философия психология мен медицина дейді. Тіпті антикалық ойшылдар да өз концепцияларында бұл қатынас туралы түсінігін тұжырымдауға және, әсіресе, философияның басқа ғылымдардың дамуындағы рөлін түсінуге тырысты. Сондықтан бұл мәселе бойынша әртүрлі көзқарастар бар. Мысалы, Аристотель философия дүниені тұтастай зерттейді, ал басқа ғылымдар оның бөліктері болып табылады деп есептеді. Шын мәнінде, Аристотельдің бұл пікірі философияның басқа ғылымдармен байланысының бір түрін көрсетеді. Басқа ойшылдар философияны ең маңызды ғылым деп есептеді, ал басқа ғылымдар, құлдар сияқты, оған қарсы шығуға батылы бармайды.
Философия қазір ғылымдарға жан-жақты көмегі : 1 ). Ғылыми зерттеулердің жаңа пәндік бағыттарын қалыптастыруға көмектеседі. 2). Түсіндіру принциптері мен идеяларын қалыптастыруға, туындаған қайшылықтарды түсінуге және талдауға көмектеседі. 3). Нәтижелер туралы сыни тұрғыдан ойлауға көмектеседі. 4.) Ғылыми нәтижелердің әлеуметтік маңыздылығын бағалауға көмектеседі.
Қорытынды : Сонымен, философия дәуірдің теориялық үлгісі болып табылады, өзінің дамуының әрбір кезеңінде адамзаттың жаһандық мәселелерінің шешімін табуға ықпал етеді. Өткен заманның ( А.Бергсон ) және қазіргі заманның (В.В. Мироновтың ) ойшылының философиялық білімінің ерекшеліктеріне қатысты тұжырымасы : Бергсон А.: « Философиясыз істеу мүмкін емес, өйткені философия басқа ғылымдарды ғылымға қажетті екі жақты - ішкі және сыртқы тәжірибеге сәйкес келетін икемді теориямен қамтамасыз етеді, бұрынғы метафизиканың қолынан дайын, толығымен құрастырылған доктрина, ең бастысы ол ұстануды пайдалы деп тапқан ереже мен әдіске сәйкес келеді деген екен.
Назарларыңызға рахмет !!!
