Орындаған; Панова С.Ғ Қабылдаған: Бурxан Н. Тобы:ЖМ13-014-1. С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті
Қалқанша безі Қалқанша безін УДЗ Радиоизотопты зерттеу әдісі Сонография әдісі Қалқанша маңы безі Қорытынды Пайдаланылған әдебиеттер
Қалқанша без кеңірдектің алғашқы екі-үш сақинасының вентральдық бетінде, көмекейдің қалқанша шеміршегінің артыңда орналасқан жұп без.Қалқанша безі екі бөліктен:оң жақ және сол жақ және қылтасынан тұрады. Қылтасының қалыңдығы 0,8 см, ұзындығы 4,5-6 см,ені 1,7-2,0 см.
Түйіндердің,ірің кернеген ісік пайда болғанда,бездің құрылымы мен өлшемдерінің өзгерістерін анықтауға, гипертиреоз,диффузды улағыш алқым ісінуінің, аутоиммунды тиреодит және басқа да қатты ауруларды уақытылы диагностикалауға мүмкіндік береді.Шеті тегіс,анық, эхогенділігі орташа, латеральды жағында m. sternomastoideus,артында жалпы ұйқы артериясы және мойындырық венасы,жоғарғы бөлігінде тері асты май қабаты орналасқан.
Қалқанша безінің структуралық құрылым ерекшелігін,сонымен қатар функциональды бұзылыстарын анқытайды.Көбінесе йод -131 немесе пертехнетат қолданылады.Гамма камера көмегімен жарықсезгіш қағазға гамма сәулелері таралады,сканирлеу осылай жасалынады,яғни без аймағын анықтауға мүмкіндік береді.Суретте тиреотоксикозды зобпен ауырған науқастың қалқанша безінің сцинтиграфиясы.Бұл жерде без бөліктерінің диффузды үлкейгені,радиофармпрепарат көп жинақталған.
Мойын аймағының рентгенологиялық зерттеу қалқанша без визуализация үшін аз мәлімет береді.Сонография бездің өлшемі мен структурасын нақты анықтауға мүмкіндік береді.Қалыпты жағдайда қалқанша безі сонограммада біркелкі құрылымды және анық контуры анықталады.Бездің екі бөлігі анық көрінеді,әрқайсысы сопақша пішінді, контіры анық және түйіршікті, изоэхогенді құрылымды.Екі бөлігінің арасында кейде көмекей шеміршегі және ірі қан тамыры анық көрінеді.
Қалқанша безінің артқы бетінде орналасқан жұп құрылым.Олардың саны 2-6 аралығында, кейде жиі 4- екеуі жоғарғы,екеуі төменгі болады. Ұзындығы 4-8 мм,қалыңдығы 2-3 мм.Беті тегіс,жылтыр,тығыз консистенциялы,қапшықпен қоршалған.
Адам өміріне қатерсіз,техникалық жағдайынан оңай жүргізілетін ультрадыбыспен зерттеу әдісі кеңінен қолданылады.Әсіресе қалқанша безінің түйінді түрі мен қуысты үдерістерін анықтауда қолданылады.Ультрадыбыспен қадағалай отырып,қалқанша безінің инемен тесу биопсиясы өткізіледі,алынған материал кейін гисталогиялық жолмен зерттеледі.
«Лучевая диагностика и терапия» С.К.Терновой, В.Е.Синицин, http://ilive/com.ua\health\diagnostika-endokrinnoy-sistemy_75551i15989.html Лучевая диагностика – Труфанов Г.Е.
