Таным философиясы Эпистемология-танымның жалпы теориясы Г носеология-ғылыми таным теориясы Орындаған: Таубай Ернұр
Таным философиясы - философия бөлімі, онда философиялық деңгейде және философиялық құралдарда, түрлері мен сорттарын ескере отырып, нақты білімнің барлық аспектілері қарастырылады.
Таным мәселесі бойынша негізгі философиялық ұстанымдар Скептицизм және Агностицизм Рационализм және Сенсуализм
Скептицизм мен агностицизмнің негізгі принциптері Скептицизм : 1.күмән-таным принципі 2.сыртқы әлемнің бар екендігіне күмән 3.әлемді білу мүмкіндігіне күмәндану 4.күмән-әмбебап әдіс Агностицизм : 1.әлемнің танымын жоққа шығарады 2.абсолютті шындықты жоққа шығарады 3.заттардың мәні мен шындықтың даму заңдылықтары туралы білімді жоққа шығарады 4.ғылымның рөлін құбылыстарды танумен шектейді
Негізгі ережелер Рационализм - ("рацио" сөзінен - ақыл) философиялық ілім оған сәйкес ақыл болмыстың, білімнің, моральдың негізі болып табылады. Сенсуализм ("сенсуа" сөзінен - сезім) – сезімдер танымның негізгі формасы болып табылатын философиядағы бағыт Рационализм Сенсуализм
Танымның негізгі формалары Сезімтал таным Сезім Қабылдау Қойылымдар формада жүреді Рационалды таным мынадай формада жүзеге асырылады: Ұғымдар Үкімдер Қорытындылар
Сезімдік таным Сезім-бұл адамның санасында заттардың жеке қасиеттерін және тиісті рецепторларға материалдық тітіркендіргіштердің тікелей әсерінен дененің күйлерін көрсетуі
Сезімдік таным Қабылдау-бұл адамның санасында қоршаған әлемнің объектілері мен құбылыстарын олардың рецепторларға тікелей әсер етуімен бейнелеуі
Сезімдік таным Өкілдік-бұл адамның санасында пайда болатын сыртқы әлемнің объектілері мен құбылыстарының бейнелері немесе олардың адам бір кездері қабылдаған немесе сезінген қасиеттері
Рационалды таным Тұжырымдама-объектілерді олардың маңызды белгілерінде көрсететін ойлау формасы. Үкім -бұл адамның қарым-қатынасы мен қарым-қатынасында бір нәрсені білдіретін ойлау түрі Қорытынды-бір немесе бірнеше пайымдаудан жаңа пайымдау шығарылатын ойлау түрі. Т ү Қ
Субъект-таным объектісі Таным субъектісі - таным процесін жүзеге асыратын адам: Жеке адам Адамдар тобы Жалпы қоғам Таным объектісі - бұл ә лем, жеке заттар, олардың қасиеттері мен қатынастары зерттейді: Процестер, Құбылыстар, Өзін-өзі тану
Тәжірибе және оның танымдағы рөлі Тәжірибе-адамның сенсорлық-пәндік, пәндік-трансформациялық қызметі. Тәжірибе-танымның бастапқы нүктесі Тәжірибе-білімнің қозғаушы күші мен мақсаты Тәжірибе-білімнің ақиқат өлшемі
Қоғамдық тәжірибенің түрлері Табиғатты игеруге бағытталған адамның материалдық-өндірістік қызметі. Қоғамдық өмірді өзгертуге және реттеуге бағытталған адамдардың қоғамдық-саяси қызметі (мемлекеттік басқару, реформалар, соғыстар және т.б.). Табиғи және әлеуметтік құбылыстарды олардың даму заңдылықтарын білу мақсатында өзгертуге бағытталған ғылыми-эксперименттік қызмет, тәжірибелер, бақылаулар. Тәжірибе-күнделікті өмір, отбасы, күнделікті материалдық қажеттіліктерді қанағаттандыру.
