Халық туралы ғылым : ДЕМОГРАФИЯ - халықтың ұдайы өсуін, халық санын, табиғи өсу мен халықтардың жасын зерттейтін ғылым. ЭТНОГЕОГРАФИЯ Халықтардың пайда болуы және өзара тығыз қарым-қатынастары туралы ғылым. Негізгі түсініктер : Туу коэффицент і, өлу коэффиценті, ұдайы өсу, халықтың орташа өмір сүру жасы, демографиялық жарылыс, демографиялық кризис, демографиялық к өрсеткіштер, демографиялық саясат, халықтың жыныстық құрамы, халықтың тығыздығы, миграция, иммиграция, эммиграция, халық саны, фертильділік коэффиценті, ұлттар, дін.
Осы күнге дейін жер шарында 8О млрд. адам дүниеге келген. Жыл сайын өмірге шамамен 140 млн. адам Әрбір секунд сайын – 3 адам Әрбір минут сайын – 175 адам Әрбір сағат сайын – 10,4 мың адам Әр апта сайын – 250 мың адам Әрбір апта сайын Жер шарында жаңа «Харков» немесе «Гамбург» қосылады. Әр ай сайын - Австралии или Тунис елдерінің халқы қосылады.
Р – С = ЕП Р > С, ЕП > 0 Р < С, ЕП < 0 Р=С, ЕП=0 Халықтың ұдайы өсуі Туу мен өлудің айырмасы – табиғи өсу деп аталады. ( ЕП). Халықтың ұдайы өсуі – бұл туу көрсеткіші (Р ) мен өлу көрсеткішінің (С ) арақатынасы..
Халықтың ұдайы өсуінің 1 типі Туу және өлу көрсеткіштері, табиғи өсу төмен Халық саны тұрақты Халықтың қартаюы (яғни жалпы халық санында қарт кісілердің артуы) Халықтың «Ұдайы өсу» формуласы 13-9=4 Шетелдік Европа, ТМД, Солтүстік Америка, Жапония, Австралия елдеріне тән. Халықтың ұдайы өсуінің 2 типі Туу жоғары, өлу төмен болғандықтан табиғи өсу жоғары Халық санының үнемі артып отыруы Жалпы халық санында жастардың санының артуы Халықтың «Ұдайы өсу» формуласы 29-9=20 Африка, Оңтүстік Америка, Шетелдік Азия елдеріне тән.
Халықтың ұдайы өсуінің 2 типі
Туу көрсеткіші жоғары елдер 01.06.2005 - 01.06.2006 Туу көрсеткіші төмен елдер 01.06.2005 – 01.06.2006 Елдер Туу % 1. Либерия 4,91 2. Бурунди 3,70 3. Кувейт 3,52 4. Йемен 3,46 5. Уганда 3,37 6. Оман 3,28 7. Палестина 3,26 8. Кого (Киншаса) 3,07 9. Мадагаскар 3,03 10. Буркина-Фасо 3 Елдер Туу % 1. Болгария 0,87 2. Латвия 0,67 3. Эстония 0,64 4. Украина 0,60 5. ЮАР 0,40 6. Россия 0,37 7. Грузия 0,34 8. Литва 0,30 9. Венгрия 0.25 10. Чехия 0,06
Демографиялық өсудің 2 типі I. Демографиялық дағдарыс II. Демографиялық жарылыс Экономикалық дамыған елдер Дамушы елдер
I тип Жас жұбайларға уақытылы несиелер беру Әрбір бала дүниеге келгенде жәрдемақы беру Балаларға берілетін ай сайынғы жәрдемақы Төленетін демалыс Франция, Япония, Россия II тип Отбасын құруға арналған ұлттық жоспар Некеге тұру жасы жоғары Халықтарды стерилдеу жиі болып тұралы Саяси девиз: нас двое – нам двоих (Индия), одна семья – один ребенок (Китай) Елдердегі демографиялық саясаттар
Кескінді диаграмма « Х алықтың ұдайы өсуінің типі»
Кескінді диаграмма « Х алықтың ұдайы өсуінің типі»
Халық санағы!
Халықтардың тығыздығы байланысты………... биіктігі….. 1
Халықтың басым бөлігі …. және …. е ндіктерде орналасқан Климаттық белдеулер 2
Халықтың тығыздығы қандай табиғат зоналарында байқалады? 3
Халықтың басым бөлігі теңіздерден және мұхиттардан.…. км орналасады 4
Халықтардың таралуындаағы әлеуметтік-экономикалық факторға мысал келтіріңіз 5
Халықтардың орналасуы Халықтардың теңіз деңгейі бойынша орналасуы 29% 25% 8% 17% 21% 50 км 200 км 500 км 1000 км 0 км
Халық саны жоғары 10 елді табу Халық саны төмен 10 елді табу Халық тығыздығы жоғары 10 елді анықтау Халық тығыздығы төмен 10 елді анықтау Осы елдердің барлығын кескін картаға түсіру
